Το δίχτυ του δεσπότη…

 

09.03.2011ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΥΡΜΟΓΛΟΥ
Τίποτα δεν είναι δυσεξήγητο στον ελλαδικό χώρο. Καθώς οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα απασχολούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, σκέφτηκα ν’ ανατρέξουμε σ’ ένα μύθο που περιλαμβάνεται στα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Αναφέρει, λοιπόν, ένα μύθο που ταιριάζει απόλυτα στη μυθολογία που «σκαρώνουν», για πολλές δεκαετίες, οι πολιτικοί και τα κόμματα στην Ελλάδα. Κατατρεγμένος ο λαός κι ορφανεμένος από βασιλιά, λέει ο Μακρυγιάννης, έψαχνε να βρει κάποιον καλό άνθρωπο, λιτό και συνετό, που να του εμπιστευτεί τους καημούς του, τα βάσανά του και τα οράματά του. Βρήκανε, λοιπόν, κάποιον δεσπότη, που ήταν κάτι περισσότερο κι από ασκητής. Έβαζε το διάκο, κάθε φορά που βρισκόταν λίγο ψωμί, να απλώνει κάτω ένα δίχτυ κι επάνω ν’ ακουμπάει τη φτωχομπουκιά. Μια ζωή η ίδια ιστορία… Όλοι θεωρούσαν το δεσπότη υπόδειγμα λιτής και ευπρεπούς ζωής, έναν άνθρωπο του Θεού με την καλοσύνη του να διαχέεται στον περιβάλλοντα χώρο του…
Τον παρακάλεσαν να γίνει βασιλιάς τους. Το δέχτηκε ταπεινόφρονα για το καλό του λαού. Ο διάκος, κατά τη συνήθεια του δεσπότη, άπλωσε κάτω το δίχτυ όταν ήρθε η ώρα του πρώτου βασιλικού γεύματος, έβαλε πάνω το ψωμί και περίμενε σεμνά τον ποιμενάρχη του. Ο δεσπότης του λέει άγρια: Τι είναι αυτό ωρέ; Το δίχτυ και το ψωμάκι, δέσποτά μου, όπως πάντα – απαντά ο διάκος. Μάζεψέ τα ωρέ και φέρε τραπεζομάντιλα μεταξένια, μαχαιροπήρουνα αργυρά και μαγέρεψε, ωρέ, βασιλικά! Μα δεσπότη μου, ψελλίζει ο διάκος… Άντε… ωρέ, μια ζωή άπλωνα το δίχτυ για να πιάσω το μεγάλο ψάρι, λέει οργίλος ο δεσπότης, και τώρα που το πιάσαμε, σκέτο ψωμί θα τρώμε; Ο διάκος έμεινε άναυδος. Έτσι, την… πατάει κάθε φορά και ο λαός. Μετά τις προεκλογικές υποσχέσεις περί «λαού στην εξουσία», ακολουθούν τα Λουκούλεια γεύματα των ιθυνόντων, που συνήθως τρώνε με χρυσά κουτάλια…
Τα παραπάνω έλεγε ο Μακρυγιάννης για τον Καποδίστρια, που ήταν αποδεδειγμένα ένας λιτός κυβερνήτης. Για φαντασθείτε τι θα έλεγε για τους σημερινούς ποδηγέτες στην Ελλάδα, οι οποίοι συχνά μπαίνουν στην πολιτική «ανυπόδητοι», κατόπιν πολλών εξευτελιστικών προσωπικών καταθέσεων, ενώ σε μερικά χρόνια «βλακωδώς» ανταγωνίζονται μεταξύ τους κάνοντας επίδειξη σπατάλης ζωής… Και δεν είναι καθόλου περίεργο που ουδέποτε σκάνδαλα κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος από ανθρώπους της εξουσίας ή χρηματισμού τους από τους ελλοχεύοντες – κρατικοδίαιτους μεγαλοεπιχειρηματίες, αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης στη Βουλή. Επί τέτοιων επίμαχων θεμάτων όλοι κρατούν αρποκράτεια σιγή!..
Αυτή είναι μια θλιβερή πραγματικότητα. Με τις όποιες εξαιρέσεις προσώπων στον ευρύτερο χώρο της πολιτικής να εμφανίζονται απογοητευμένοι και οι ολίγοι που επιμένουν να συγκρούονται μετωπικά με το κατεστημένο, να νιώθουν ότι δονκιχωτίζουν…
Φοβούμαι ότι διατρέχουμε μια χρονική περίοδο, που λίγοι μπορούν να επιστρατεύσουν τα αποθέματα των ψυχικών δυνάμεών τους, ώστε να ξεφύγουν από την καταλυτική ραστώνη, που είναι και σύμπτωμα της κοινωνικής παράλυσης. Για εκείνους δε που αντέχουν να πολιτικολογούν και να «προβληματίζονται», χωρίς να διανοούνται ότι η πολιτική συνυφαίνεται με την πράξη, από τον Πλάτωνα μέχρι τον Μπένθαμ και τον Μαρξ, δεν μπορεί παρά να συμφωνούν ότι δύο πράγματα συμβαίνουν εναλλακτικά: Ή ο σοσιαλισμός απέτυχε στο πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ ή η «Δεξιά», ως όνομα κυρίως, έχει τραγική συνέπεια για τον τόπο, οπότε εξορκίζεται πάση θυσία. Αν πάλι επιστρατεύσουν το δογματικό λόγο, όπου κατέληξε η «αριστερή ιδεολογία» και τελικά… γκρεμοτσακίστηκε, γίνεται κατανοητό πού βρίσκεται ο λαός και οι λαϊκές δυνάμεις και πως χρειάζεται μόνο ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα υπέρβασης της πραγματικότητας.
Δεν είναι γκρίνια. Δεν πρόκειται για δημοσιογραφική υπερβολή. Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Οι πολιτικοί θεσμοί, τα κόμματα, οι ηγέτες έχουν αποκοπεί από τις λαϊκές μάζες σε μεγάλο βαθμό, όπως δείχνουν οι περισσότερες έγκυρες σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης. Η οικονομία εμφανίζει εικόνα ναυαγίου. Οι νεοέλληνες διέρχονται μια κρίση ταυτότητας με επίκεντρο τη θέση του ήθους στις μεταξύ τους σχέσεις. Κι ενώ ο ανεπτυγμένος κόσμος μεταβάλλεται κατά ιλιγγιώδη τρόπο, η Ελλάδα αναδιπλώνεται στις συνέπειες και τη συμπεριφορά του παρελθόντος. Τα λεκτικά πυροτεχνήματα που εκτοξεύονται εκατέρωθεν, από τα δύο κυρίαρχα κόμματα, θα μπορούσαν να έχουν ειπωθεί από τον Κουμουνδούρο, τον Βούλγαρη, τον Τρικούπη και τον Δεληγιάννη… Τίποτα δεν αλλάζει σε τούτο τον τόπο, όπου αντί να επιχειρείται η ανανέωση του πολιτικού σκηνικού, παρατηρείται απλώς η αναπαλαίωσή του!..
Αξιοσημείωτη σταθερότητα ή αποβλακωτική στασιμότητα; Η ποιότητα των απαντήσεων σε κοινά ερωτηματικά διαφοροποιεί τους πολιτικούς. Κι αυτά είναι τρία: Πώς επιτυγχάνεται ο πραγματικός εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη; Πόσο εκτιμάται η αξία της κοινωνικής ισοδυναμίας και με ποιες πολιτικές μεταρρυθμίσεις αναδεικνύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Ποιοι από τους σημερινούς πρωτοκλασάτους της πολιτικής στην Ελλάδα απαντούν σ’ αυτά τα ερωτηματικά με το χέρι τους στην καρδιά; Μήπως, τελικά, οι ποικίλες εκλογικεύσεις διαφόρων κοινωνικών θεμάτων και διαφορών είναι τα προσχήματα για την εξασφάλιση και στη συνέχεια τη διάσωση μιας βουλευτικής θέσης ή ενός υπουργικού θώκου; Σ’ όσους αντιδρούν σε παρόμοιες επισημάνσεις, προσπαθώντας να υποστηρίξουν τη συντήρηση της σημερινής εικόνας της πολιτικής, είναι βέβαιο ότι η αντίδραση δεν αρκεί να καταγράφεται σε πανάκριβες μπροσούρες ή λεκτικούς ακροβατισμούς. Είναι οι πράξεις εκείνες που υποστυλώνουν τις ιδέες…

Πηγή: Statesmen.gr