ΟΜΙΛΙΑ
ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ:
«Η Ελληνική Γεωργία Καινοτομεί»
Φίλες και φίλοι, εντυπωσιάστηκα και εγώ σήμερα και ένιωσα χαρά, θα έλεγα ακόμα και συγκίνηση, γιατί όπως είπε και ο Υπουργός, ο Κώστας Σκανδαλίδης, εδώ υπάρχει πραγματικά ένα δυναμικό ανθρώπων, που όχι μόνο πασχίζουν, όχι μόνο αγαπάνε τη δουλειά τους, αλλά και αναδεικνύουν το τι μπορούμε να κάνουμε.
Γιατί όλους αυτούς τους μήνες, θα έλεγα εδώ και πολλά χρόνια, αλλά ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, δημιουργείται ένα κλίμα απαισιοδοξίας: «η Ελλάδα δεν μπορεί, δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε, καταστρέφεται η χώρα μας…».
Κατ' αρχήν, καταφέραμε και δεν χρεοκοπήσαμε, με τις προσπάθειες του Ελληνικού λαού. Αλλά εσείς δείχνετε και το τι μπορεί να υπάρξει στην Ελλάδα, με την καινοτομία σας, με την προσπάθειά σας και με τις επιτυχίες σας - πράγματι, με τις επιτυχίες σας.
Δεν είναι απαισιόδοξα τα πράγματα στη χώρα μας. Εσείς φέρνετε την αισιοδοξία, με τη δουλειά σας, το κέφι σας, την καινοτομία σας, τη σκέψη σας και την προσπάθειά σας.
Σας συγχαίρω, λοιπόν, γιατί εσείς είστε που δημιουργείτε τη νέα ταυτότητα της χώρας μας, αυτήν που χρειαζόμασταν και που ξέρουμε ότι μπορούμε να την έχουμε.
Μια νέα ταυτότητα, που ανοίγει νέους ορίζοντες δημιουργικότητας, που επενδύει στην ποιότητα, σ’ έναν παραδοσιακό κλάδο, συνδεδεμένο με την ιστορία και την παράδοσή μας, τον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα. Με Συνεταιρισμούς και εταιρείες, που μπορούν και καινοτομούν και που πολλές φορές πέτυχαν και πετυχαίνουν, όχι πάντα με τη βοήθεια - αν και υπάρχει και αυτή - του κράτους. Γιατί φαίνεται ότι, ενώ υπάρχει και εκεί βοήθεια από το κράτος, πολλές φορές, οι περισσότεροι πολίτες αισθάνονται το κράτος, όχι ως σύμμαχο ή ως υποστηρικτή, αλλά ως εμπόδιο.
Άρα, λοιπόν, ακόμα και με εμπόδιο το κράτος πολλές φορές, εσείς τα καταφέρνετε. Και βεβαίως, το επίκεντρο της πρωτοφανούς κρίσης που ζούμε, είναι ένα κράτος, όχι της ανάπτυξης, αλλά της υπανάπτυξης. Ένα κράτος εξάρτησης και όχι ανάδειξης των δικών μας δυνατοτήτων και συγκριτικών πλεονεκτημάτων.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην κακοδιαχείριση του πλούτου μας, του δημόσιου χρήματος, αλλά και γενικότερα της περιουσίας μας, σε στρεβλώσεις και του κράτους, και της αγοράς, που διαμόρφωσαν τελικά ένα σαθρό μοντέλο ανάπτυξης. Τι σημαίνει ένα σαθρό μοντέλο ανάπτυξης; Για μας, σημαίνει μία Ελλάδα που, τελικά, αντί να παράγει και να εξάγει, για πάρα πολλά χρόνια, απλώς έκανε εισαγωγές, καταναλώνοντας ξένα προϊόντα.
Επαναπαυθήκαμε, επίσης, στην ευκολία των επιδοτήσεων, των δανεικών χρημάτων, τα οποία, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν επενδύθηκαν εκεί όπου θα έπρεπε, παραγωγικά, αλλά σπαταλήθηκαν, σίγουρα στο δημόσιο, πολλές φορές, όμως, και στον ιδιωτικό τομέα. Αδιαφάνεια και διαφθορά - αυτά πληρώνει σήμερα ο Έλληνας και η Ελληνίδα.
Και οι συνέπειες αυτής της πορείας δεν ήταν μόνο καταστροφικές για την οικονομία, αλλά δημιούργησαν κρίση και στους θεσμούς της κοινωνίας μας, μια κρίση αξιών.
Αυτό το μοντέλο, το εισαγωγικό, αν θέλετε, το καταναλωτικό και μη παραγωγικό, υπονόμευσε τελικά και τη δημιουργικότητα του Έλληνα, την έβαλε σε λήθαργο, σε εξάρτηση και αχρήστευσε τις παραγωγικές μας δυνάμεις και δομές - μας κοίμισε. Και φυσικά, έπνιξε και τη χώρα στα χρέη, με αποτέλεσμα την εξάρτησή μας από δάνειες δυνάμεις.
Είναι κρίμα για μια χώρα όπως η Ελλάδα, με τόσες πολλές δυνατότητες, πράγμα που αποδεικνύετε εσείς, με φυσικά πλεονεκτήματα, με άρτια καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, να μην μπορεί να εκμεταλλεύεται όλες αυτές τις δυνατότητες, και με το παραπάνω. Έτσι, χάθηκε η αξιοπιστία της χώρας μας.
Λέω πολλές φορές ότι, το μεγαλύτερο έλλειμμα που είχαμε, δεν ήταν το οικονομικό, αλλά το έλλειμμα αξιοπιστίας. Δεν μας πίστευαν. Μα το ίδιο δεν συνέβαινε και με τα προϊόντα μας; Το είπε κάποιος στο προηγούμενο εργαστήριο, στο οποίο παραβρέθηκα - έλεγε το όνομα «Καλαμάτα».
Μα το όνομα «Καλαμάτα», είναι η αξιοπιστία. Είναι το κύρος. Αν το χάσουμε αυτό, πώς θα πουλήσουμε το προϊόν μας; Ποιος θα αγοράσει το ελληνικό προϊόν, εάν δεν προστατεύσουμε αυτή την αξιοπιστία, αυτό το κύρος; Βεβαίως, δεν προστατεύεται με λόγια, προστατεύεται με πράξεις.
Όπως έγινε και με άλλους, ελπιδοφόρους τομείς της οικονομίας μας, αφήσαμε και τον αγροτικό τομέα, σε μεγάλο βαθμό, στην τύχη του. Πολλοί στηρίχθηκαν αποκλειστικά σε επιδοτήσεις. Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι και αυτές είναι απαραίτητες, όχι όμως και να υποκαταστήσουν την υγιή επιχειρηματικότητα. Και έτσι, αναπτύξαμε μια κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, που δεν είχε μέλλον.
Αγροτικοί Συνεταιρισμοί: δυστυχώς, και αυτοί «μολύνθηκαν», αν θέλετε, με το μικρόβιο ενός πολιτικού συστήματος, το οποίο, αυτή τη στιγμή, κάνουμε προσπάθεια να αλλάξουμε. Έγινε ένας φορέας πελατειακός, αντί να είναι ένας συλλογικός φορέας, εταίρων που συνεργάζονται μεταξύ τους. Ήταν ένας αγώνας, «ποιον θα βάλουμε, ποιον θα στηρίξουμε, άντε να βοηθήσουμε λίγο εδώ, άντε να μπούμε στον παραγοντισμό της πολιτικής» και, βεβαίως, και εκεί υπήρξε κακοδιαχείριση και σπατάλη. Δεν λέω παντού, αλλά δυστυχώς είναι ο κανόνας.
Αυτό το μοντέλο αδίκησε τη χώρα μας, αδίκησε τις δυνατότητές μας, αδίκησε τις παραγωγικές δυνάμεις. Γι‘ αυτό, εδώ και 18 μήνες τώρα, λέμε ότι γυρίζουμε οριστικά σελίδα, χτίζουμε πάλι και χτίζουμε κάτι διαφορετικό. Το να γκρεμίσεις είναι εύκολο, γίνεται και σε μια μέρα. Το να χτίσεις ή να ξαναχτίσεις, όμως, θέλει κόπο, χρόνο και συλλογική δουλειά.
Και αυτό κάνουμε, για μια πατρίδα εξωστρεφή και παραγωγική. Για να στηριζόμαστε στα δικά μας πόδια, στις δικές μας δυνάμεις, χωρίς εξαρτήσεις, χωρίς έξωθεν επιβουλές και επιτηρήσεις. Για να μπορούμε να είμαστε εμείς κυρίαρχοι του εαυτού μας.
Υπάρχει δυνατότητα για την ελληνική γεωργία, για την ελληνική κτηνοτροφία; Ξέρω, γιατί κι εγώ γυρνάω ανά την Ελλάδα, ότι πολλές φορές ακόμα και οι νέοι άνθρωποι αισθάνονται ένα φόβο. Υπάρχει προοπτική γι' αυτό τον τομέα, λοιπόν, ή μήπως πρέπει να τον εγκαταλείψουμε;
Εσείς, το δικό σας παράδειγμα, νομίζω ότι αποδεικνύει ακριβώς ότι μπορούμε και, μάλιστα, μπορούμε και πολύ καλά. Υπάρχει αυτός ο άλλος δρόμος. Είναι θέμα και απόφασης, και βούλησης και, βεβαίως, και σωστής οργάνωσης. Εσείς έχετε δείξει ότι μπορούμε, όμως, όπως είδα και με τον Συνεταιρισμό του Βελβεντού, με την κοινοπραξία που δημιούργησαν εκεί.
Θα στραφούμε στην ποιότητα, όχι στην ποσότητα, που δεν μπορούμε να έχουμε ως χώρα, για πολλούς λόγους. Μιλάω για τα σπαράγγια του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Αχελώος», που στο σύνολό τους σχεδόν εξάγονται στη Γερμανία. Μιλάω για τον Αγροτικό Συνεταιρισμό στη Λέσβο, που έχει κατακτήσει με την ποιότητά του την αγορά της Κίνας. Ή για τον Πτηνοτροφικό Συνεταιρισμό της Πίνδου, που εξάγει προϊόντα σε όλα τα Βαλκάνια. Όπως και για τα σαλιγκάρια, που άκουσα προηγουμένως.
Το καρπούζι, το πιο πρώιμο υπαίθριο καρπούζι της Ευρώπης, στην περιοχή της Τριφυλίας, μια δουλειά συστηματική 25 ετών και με συνεργασία επιστημονική, με καινοτομία και σκληρή εργασία και, βεβαίως, και με τη βοήθεια του κράτους.
Επίσης, οι φράουλες στην Ηλεία, ο «κόκκινος χρυσός» της Μανωλάδας και της Βάρδας, κρύβει ανθρώπους πρωτοπόρους και αναπτύχθηκε εκτατικά. Υπήρξαν ειδικές καλλιεργητικές πρακτικές, αλλά οργανώθηκαν συλλογικά και οι παραγωγοί. Επενδύθηκαν μεν χρήματα, αλλά οργανώθηκαν και οι παραγωγοί σε ομάδα.
Ή για την αντιμετώπιση επιβλαβών ασθενειών και εντόμων, που έγινε πριν από δύο χρόνια μία μεγάλη προσπάθεια. Μελέτη και καταγραφή φυσικών εχθρών, ώστε να αντιμετωπιστούν χωρίς φυτοφάρμακα και χωρίς έξοδα για τους αγρότες. Και αυτό επεκτάθηκε σε πολλές περιοχές της χώρας μας, για να προστατευθεί ένα προϊόν. Καινοτομία και εδώ. Μεσαίου μεγέθους θερμοκήπια, υψηλής τεχνολογίας, με υδροπονικά συστήματα καλλιέργειας.
Ελεγχόμενο ατμοσφαιρικό περιβάλλον, έτσι ώστε να αποφευχθούν επιβλαβείς μολύνσεις, να αξιοποιηθεί το βρόχινο νερό, να υπάρχει αυτοματισμός και να υπάρχουν και οι ανώτερες δυνατές στρεμματικές αποδόσεις για καλύτερο εισόδημα, αλλά και για την προστασία του περιβάλλοντος, την αειφορία και την ποιότητα.
Αυτά είναι που δείχνουν την καινοτομία, τη δυνατότητα και την προσπάθεια που γίνεται. Από τα Τρίκαλα, για παράδειγμα, είδα τον κτηνοτρόφο, τον Δήμο - είναι εδώ - για τον οποίο είπα ότι «φυλάει Θερμοπύλες», διότι κρατά ένα ζωικό κεφάλαιο, με ελληνικές φυλές, που είναι ένα πολύ βασικό στοιχείο για να μπορούμε να έχουμε τη δική μας ταυτότητα, ο οποίος δίνει και αυτός τη μάχη του, σε αυτή την εθνική προσπάθεια.
Καινοτομία, που θα έπρεπε να είναι - και το είπε κάποιος στο εργαστήρι, προηγουμένως - αυτονόητη. Όπως είναι καινοτομία, όχι μόνο τεχνολογική, αλλά και οργανωτική, και το γεγονός ότι κάποιοι Συνεταιρισμοί στη Δυτική Μακεδονία βρέθηκαν μεταξύ τους και έκαναν μια κοινοπραξία, για να μπορούν να προωθήσουν καλύτερα, με καλό marketing, τα προϊόντα τους στη Ρωσία και αλλού. Και τα κατάφεραν.
Αυτή είναι μια καινοτομία, που θα έπρεπε όμως να είναι αυτονόητη. Είναι μια επανάσταση, όπως λέμε, του αυτονόητου. Η καινοτομία στην Καλαμάτα, με τα «smart phones», τα κινητά τηλέφωνα. Ο αγρότης, ο παραγωγός, πάει στο χωράφι, στην ελιά, παρακολουθεί και βάζει όλα τα δεδομένα, με έναν απλό τρόπο πια, για να μπορεί να παρακολουθείται η παραγωγή και οι ασθένειες, με αυτόματο τρόπο.
Όλα αυτά δείχνουν ότι μπορούμε. Εσείς το αποδεικνύετε. Και πιστεύω βαθιά, ότι η Ελλάδα είναι μια τυχερή χώρα. Έχει έδαφος πλούσιο, έχει βιοποικιλότητα απίστευτη, έχει περιβαλλοντικούς και φυσικούς πόρους αναρίθμητους, που σήμερα πια, στη συγκυρία όπου είμαστε παγκοσμίως, είναι καθοριστικής σημασίας.
Βλέπουμε τι γίνεται, παραδείγματος χάρη, στην Ιαπωνία. Το θέμα του περιβάλλοντος γίνεται όλο και πιο σημαντικό για τη διατροφή, την υγεία, τα προϊόντα μας και την ταυτότητά τους - και όχι μόνο στο διατροφικό τομέα. Έχουμε πλούτο σε παράδοση, σε ποικιλία και, βεβαίως, μπορούμε να θαυματουργήσουμε, εσείς το έχετε αποδείξει.
Από την πλευρά μας, ως κράτος, έχουμε δύο πράγματα που πρέπει να κάνουμε. Πρώτα απ’ όλα, να σας απελευθερώσουμε από απίστευτες - πολλές φορές - γραφειοκρατικές διαδικασίες, πολυνομίες και συναρμοδιότητες, που δημιουργούν εμπόδια. Και δεύτερον, να σας στηρίξουμε με απλούς, αλλά αποτελεσματικούς τρόπους.
Κατ’ αρχήν, πρέπει να δούμε πώς θα διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο, το οποίο θα συμβάλλει - και έχει μιλήσει πολλές φορές γι' αυτό ο δικός σας Υπουργός, ο Κώστας Σκανδαλίδης - σε μια ταυτότητα ελληνική, αξιοποιώντας τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και δημιουργώντας ποιότητα και αξία, μέσα από την πιστοποίηση και την ιχνηλασιμότητα.
Αξιοποιώντας την παράδοσή μας, του πολιτισμού αλλά και της γνώσης, στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Συνδυάζοντας την παράδοση, ως πρώτη ύλη - γιατί η παράδοσή μας, είναι και αυτή μια πρώτη ύλη του προϊόντος - με τη σύγχρονη τεχνολογία, ώστε να την αφομοιώσουμε και να την αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Άρα, λοιπόν, συνδυάζοντας την ιστορία μας με τη σύγχρονη τεχνολογία, που σημαίνει και καινοτομία, και συλλογικότητα της δουλειάς μας, ώστε να μπορούμε να κάνουμε σε κάθε Περιφέρεια το καλάθι των προϊόντων, με την ιδιαίτερη ταυτότητα της υψηλής ποιότητας και των διεθνών προδιαγραφών.
Η μεταρρύθμιση στον αγροτικό χώρο είναι εξίσου μεγάλη, με αυτήν που κάνουμε στην οικονομία γενικότερα, στο κράτος, στα σχολεία μας, στα Πανεπιστήμιά μας και στο χώρο της υγείας. Είναι όμως καθοριστική και για να μπορέσουμε να μειώσουμε - και ήδη το κάνουμε - ακόμα και να μηδενίσουμε, το εμπορικό μας έλλειμμα.
Να υπάρξει αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας, όπως και στον τομέα του τουρισμού ή του αγροτουρισμού, και να διαμορφώσουμε ένα πεδίο που παράγει θέσεις εργασίας, δουλειές για τον κόσμο και, βεβαίως, να γινόμαστε όλο και περισσότερο εξαγωγική χώρα. Και εδώ, πράγματι, μέσα από τις δικές σας προσπάθειες, είδα ότι εσείς το έχετε πετύχει αυτό. Έχετε ανοίξει αυτό το δρόμο, αποτελεσματικά.
Υπάρχουν πολλές δυνατότητες. Για παράδειγμα, η συμβολαϊκή γεωργία και κτηνοτροφία, πιστεύω ότι θα είναι όλο και περισσότερο επίκαιρη και θα υπάρξουν δυνατότητες σε αυτό τον τομέα. Έχοντας τακτικές επαφές - όπως βλέπετε - με πολλούς ηγέτες ανά τον κόσμο, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και αλλού, βλέπω τη μεγάλη αγωνία πολλών χωρών για τη λεγόμενη «διατροφική ασφάλεια».
Η διατροφική ασφάλεια είναι κρίσιμο μέγεθος, πρώτα απ’ όλα, για μας τους ίδιους και, δεύτερον, για πολλές άλλες χώρες που προσβλέπουν στην Ελλάδα και θέλουν να έρθουν εδώ - από τον αραβικό κόσμο, από τη Ρωσία και από άλλες περιοχές - για συμβολαϊκή γεωργία, ώστε να μπορούν να διασφαλίσουν για πολλά χρόνια τη σιγουριά της διατροφής τους και, μάλιστα, της υγιεινής διατροφής.
Εμείς πρέπει να σας ενισχύσουμε, επίσης - και ειπώθηκε προηγουμένως - με εκπαίδευση και γνώση. Είναι απαράδεκτο στη χώρα μας να μην έχουμε, ουσιαστικά, Γεωργικές Σχολές. Υπάρχει μια πρότυπη και καλή Σχολή, η Αμερικανική Γεωργική Σχολή στην Θεσσαλονίκη. Στην Ήπειρο, επίσης, υπάρχει όντως μια μικρή Σχολή για τους κτηνοτρόφους. Ουσιαστικά, όμως, δεν έχουμε Σχολές για γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Βέβαια, βγάζουμε κτηνιάτρους και γεωπόνους, αλλά αυτοί δεν είναι καλλιεργητές, δεν είναι κτηνοτρόφοι, δεν είναι εκείνοι που θα δουν το σύνολο, από την παραγωγή μέχρι το marketing, τη μεταποίηση, τη συλλογική λειτουργία, τις προδιαγραφές και την εποπτεία.
Άρα, λοιπόν, η εκπαίδευση, για μας, είναι πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο και θα δώσουμε βάρος σε αυτό. Και εκπαίδευση, σημαίνει βεβαίως να κάνουμε επαγγελματία τον αγρότη και τον κτηνοτρόφο, αλλά δεν σημαίνει μόνον αυτό. Σημαίνει αυτό που κάνουμε και σήμερα, αλλά με συνεχή τρόπο, με την ανταλλαγή γνώσης και με καλές πρακτικές, ώστε να μάθουμε ο ένας από τον άλλο.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό που μας έλεγε προηγουμένως ο παραγωγός τομάτας, από τον Συνεταιρισμό στο Λασίθι. Μας μιλούσε νωρίτερα γι’ αυτό το θέμα και τον άκουσα πολλές φορές να λέει: «ξεκινήσαμε, αλλά δεν είχαμε γνώσεις, δεν ξέραμε αυτό, δεν ξέραμε το άλλο». Πάλι καλά που πετύχανε! Με επιμονή, με υπομονή και με προσπάθειες.
Γι’ αυτές τις βασικές γνώσεις, η Πολιτεία πρέπει να συμβάλει και να σας βοηθήσει. Μπορείτε, ενδεχομένως, να αναλάβετε εσείς αυτές τις Σχολές και να σας στηρίξουμε, βεβαίως, κι εμείς.
Επιπλέον, πρέπει να δούμε την ψηφιακή εκπαίδευση, όπως κάνουμε τώρα με τα σχολεία. Σήμερα, στα σχολεία, στο Δημοτικό, στο Γυμνάσιο, στο Λύκειο, ο νέος και η νέα μπορούν να μπουν στο Διαδίκτυο και να παρακολουθήσουν ακόμα και μαθήματα. Έτσι, «σπάμε» σιγά - σιγά το φροντιστήριο. Για να έχουν στήριξη τα παιδιά, όπου κι αν βρίσκονται, σε όποια γειτονιά, σε όποιο χωριό και από όποια κοινωνική τάξη κι αν προέρχονται. Χθες, για παράδειγμα, έμαθα ότι μέσα σε μία ημέρα, μπήκαν στην ιστοσελίδα του Ψηφιακού Σχολείου 150.000 άτομα.
Έτσι πρέπει να στηρίξουμε και τον γεωργό, και τον κτηνοτρόφο. Όπως επίσης, πρέπει να διαμορφώσουμε και μια άλλη καταναλωτική συνείδηση μέσα από τα σχολεία. Όπως κάνουν και σε άλλες χώρες - και μας το έδειξε ένας από τους παρουσιαστές στο Εργαστήρι στη Βαρκελώνη, πώς περνάνε μέσα από τα σχολεία την καταναλωτική συνείδηση, αλλά και την αίσθηση της περηφάνιας για το δικό τους, ισπανικό προϊόν.
Το ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς. Γίνεται τώρα ένα πρόγραμμα, μέσα από το οποίο τα σχολεία μας, σιγά - σιγά, θα μπορούν να παίρνουν πληροφορίες από τον αγροτικό χώρο κάθε περιοχής και να μαθαίνουν στα παιδιά της περιοχής, αλλά και των πόλεων, τι σημαίνει γεωργία, τι σημαίνει ελληνικό προϊόν, τι σημαίνει υγιές ελληνικό προϊόν και διατροφή.
Και όλα αυτά, να καταλήξουν - επίσης με την εκπαίδευση - σε Γεωργικές Σχολές, ώστε να δημιουργείται ένα «πράσινο» πιστοποιητικό. Δηλαδή, να έχει ο καθένας ένα πιστοποιητικό για τις γνώσεις που διαθέτει και, παράλληλα, να κατοχυρώσουμε στην ελληνική γεωργία τη δική μας εθνική περιουσία, σε σπόρους, φυλές και φυτώρια.
Τα παραδείγματα που ανέφερα, βεβαίως, είναι ενδεικτικά. Υπάρχουν πολλά ακόμα και αυτό, νομίζω, είναι ένα πολύ θετικό μήνυμα. Έχουμε όμως κι άλλα τα οποία πρέπει να κάνουμε, όπως είναι η αναδιοργάνωση του συνεταιριστικού τομέα.
Ήδη, προωθείται το νομοσχέδιο για τις μεγάλες αλλαγές και σε αυτό τον τομέα. Αναμόρφωση των Αγροτικών Συνεταιρισμών, ώστε να είναι υγιείς οικονομικά, αποτελεσματικοί και να μπορούν να στηρίξουν ουσιαστικά την παραγωγή, τον παραγωγό και, βεβαίως, τα ελληνικά προϊόντα και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Να σπάσουν τις πελατειακές σχέσεις ή και τις «Ενώσεις - σφραγίδες».
Ψηφίστηκε χθες το νομοσχέδιο για τη θεσμοθέτηση του Ενιαίου Μητρώου Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων. Για να προστατευθεί και ο αγρότης, αλλά και η τιμή του προϊόντος και, βεβαίως, ο καταναλωτής. Γιατί κι εγώ άκουσα πολλούς, στο προηγούμενο Εργαστήρι, να λένε: «δεν ξέραμε πού πήγαιναν τα προϊόντα μας, κάπου τα δίναμε, αλλά πώς τα αξιοποιούσαν, πού πήγαιναν και πώς τα προέβαλαν, δεν ξέραμε».
Το φθινόπωρο, στοχεύουμε να ξεκινήσουμε μια διαδικασία κωδικοποίησης και απλοποίησης του συνόλου της γεωργικής νομοθεσίας, επιτέλους, ώστε να είναι ένα ενιαίο κείμενο, κατανοητό, εύληπτο, χωρίς αντιφάσεις και ταλαιπωρίες.
Όπως βεβαίως, στοχεύουμε και στη συνέχιση της προσπάθειας πιστοποίησης, με τα διάφορα ISO, για τα προϊόντα που θα δώσουν τον μπούσουλα και τη δυνατότητα, ώστε ο κάθε παραγωγός να μπορεί να κατασκευάζει ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης, από το προϊόν μέχρι και τα απόβλητα ακόμα, που επιδεικνύουν και περιβαλλοντική συνείδηση.
Όλα αυτά, βεβαίως, δεν μπορούν να γίνουν μόνο με νόμους. Στην Ελλάδα, έχουμε πολλούς νόμους. Έχουμε κάνει το νόμο εργαλείο - υποτίθεται - για να λύσει όλα τα προβλήματα. Είναι λάθος αυτή η αντίληψη. Χρειάζεται, θα έλεγα, μία από-«νομικοποίηση» της οικονομίας μας.
Αυτό που χρειάζεται είναι η συμμετοχή όλων. Σαράντα - πενήντα, πόσοι είμαστε στην Κυβέρνηση, δεν θα μπορέσουμε μόνοι μας να φτιάξουμε αυτή την καινούργια Ελλάδα. Εμείς θα κάνουμε αυτό που πρέπει, αλλά χρειάζεται η συμμετοχή όλων.
Χρειάζεται η συμμετοχή, χρειάζεται η συλλογική προσπάθεια, και στο χώρο της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Η συλλογικότητα ήταν μια ξένη λέξη, αλλά σκεφτείτε, στην Ελλάδα του μικρού κλήρου, πόσο σημαντική είναι η έννοια της συλλογικότητας και πόσο δυνατή μπορεί να είναι, αν θέλουμε να ανταγωνιστούμε και να έχουμε όνομα προέλευσης, όνομα ποιότητας στα προϊόντα μας, που να ακούγεται και να συνδέεται με τις αξίες που θέλουμε να αναδείξουμε ως χώρα.
Ξέρω όμως ότι, μιλώντας για τη συμμετοχή εδώ, μιλώ σε ανοιχτές πόρτες. Γιατί εσείς έχετε αποδείξει, στον εαυτό σας πρώτα απ’ όλα, αλλά το αποδεικνύετε ακόμα περισσότερο σήμερα, σε μια κρίσιμη στιγμή για τον Ελληνισμό, ότι η Ελλάδα, ο Έλληνας, η Ελληνίδα, αξίζουμε και μπορούμε, παρά τα όσα γράφονται, πολλές φορές, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και αλλού.
Μπορούμε να σπάσουμε αυτό το φαύλο κύκλο της μιζέριας, της μοιρολατρίας, του «ωχαδερφισμού», της αναμονής του «μάννα εξ ουρανού», να πάρουμε εμείς την κατάσταση στα χέρια μας - αυτό, εσείς το έχετε αποδείξει - και να φτιάξουμε μια καλύτερη Ελλάδα.
Η σημερινή ημέρα, είναι για μένα μια αισιόδοξη ημέρα, βλέποντας τα δικά σας πρόσωπα και τη δική σας προσπάθεια. Θέλω να ξέρετε ότι είμαστε δίπλα σας και θα είμαστε δίπλα σας, για να φτιάξουμε μαζί αυτή την Ελλάδα που όλοι αξίζουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Πηγή:
ΑΠΕ-ΜΠΕ 
Στα χρόνια που η Λιάνα Κανέλλη δεν… υποψιαζόταν ακόμη το ενδεχόμενο ενασχόλησής της με την ενεργό πολιτική, ήταν η κορυφαία παρουσιάστρια της ελληνικής τηλεόρασης. Και σίγουρα, ένα από τα λίγα πρόσωπα του δημόσιου βίου, με την αρτιότερη και πιο ποικίλη γνωστική κατάρτιση.
