Ο ρόλος του EFSF και ο μηχανισμός εγγυήσεων – Haircut 40% έως 60% με πιθανό το 50% για τα ομόλογα Στις 26/10 οι οριστικές αποφάσεις
Εν μέσω, ενός πρωτοφανούς διαπραγματευτικού πυρετού βρίσκεται η Ευρώπη. Τι συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι στην κρίσιμη σύνοδο κορυφής χθες, τι θα αποφασίσουν στις 26/10, ποιο θα είναι το haircut στα ελληνικά ομόλογα, πως θα ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες.
Είναι προφανές ότι η κρίση χρέους έχει φτάσει στο κρίσιμο σημείο που και η παραμικρή καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε μία ανυπολόγιστη κατάρρευση.
Είναι προφανές ότι η κρίση χρέους έχει φτάσει στο κρίσιμο σημείο που και η παραμικρή καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε μία ανυπολόγιστη κατάρρευση.
Ξεκινώντας από την Παρασκευή (επισήμως), οι Ευρωπαίο έδωσαν σημεία ζωής χτες, Κυριακή, με τον πρόεδρο Χέρμαν Βαν Ρομπάι και τον Επίτροπο Ζοζε Μπαρόζο να υπόσχονται λύσεις μέχρι την Τετάρτη. Σε δύο μέρες δηλαδή, την Τετάρτη το απόγευμα, θα γνωρίζουμε και επισήμως το σχέδιο ενίσχυσης των ευρωπαϊκών τραπεζών, τον τρόπο λειτουργίας του EFSF (και του ESM) και τέλος, το σημαντικότερο, το ποσοστό του haircut που θα υποστούν τα ελληνικά ομόλογα.
Παράλληλα, όπως ανέφεραν Ρομπάι και Μπαρόζο σε δύο συνεντεύξεις τύπου που παραχώρησαν χτες θα υπάρξει και αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για αύξηση των μηχανισμών δημοσιονομικού ελέγχου, ενίσχυση των αναπτυξιακών δράσεων και ίσως οριακή αναθεώρηση της Συνθήκης της ΕΕ, χωρίς όμως να προσδιοριστεί η κατεύθυνση.
Haircut στα ελληνικά ομόλογα
Στο ζήτημα του μεγαλύτερου haircut του ελληνικού χρέους, οι Ευρωπαίοι ήδη προανήγγειλαν μεγάλη συμμετοχή των ιδιωτών. Μάλιστα, εξετάζουν πέντε σενάρια σχετικά με τη συμμετοχή στο νέο πακέτο βοήθειας στην Ελλάδα, τα οποία κυμαίνονται από την εμμονή στην εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων που αποφασίσθηκε στις 21 Ιουλίου έως μία «σκληρή» αναδιάρθρωση, όπου οι επενδυτές μπορεί να αναγκασθούν να ανταλλάξουν τα ομόλογά τους με νέα ομόλογα στο 50% της αξίας τους.
Σύμφωνα με την έκθεση της Τρόικας για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πάντως, "ακόμα και με ένα πολύ μεγαλύτερο PSI, η βοήθεια των κρατών θα ήταν αναγκαία για παρατεταμένη περίοδο", τονίζει η τρόικα. "Υπό αυτή την έννοια, η βιωσιμότητα του χρέους εξαρτάται τελικά από το πόσο ισχυρή είναι η δέσμευση των κρατών προς την Ελλάδα".
Έτσι, η τρόικα θεωρεί ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του χρέους κάτω από το 110% του ΑΕΠ έως το 2020 τη μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους του ελληνικού δημοσίου κατά 60% σε συνδυασμό με την παροχή περαιτέρω επίσημης χρηματοδότησης.
Σημειώνεται εδώ ότι τόσο σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα όσο και σύμφωνα με ανάλυση των FinancialTimes, σε περίπτωση που δεν υπάρξει haircut η ΕΕ θα πρέπει να διαθέσει περίπου 252 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2020.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η βρετανική εφημερίδα Telegraph, οι Ευρωπαίοι δείχνουν αποφασισμένοι να υποχρεώσουν τις τράπεζες να αποδεχτούν ένα haircut της τάξεως του 50%, διαφορετικά η Ελλάδα θα κηρύξει χρεοκοπία ενεργοποιώντας τις συνθήκες ενός πιστωτικού γεγονότος.
Αν οι τράπεζες δεν δεχτούν να καταγράψουν απώλειες ύψους 140 δισ. ευρώ στα ελληνικά ομόλογα, τότε θα γνωρίσουν τις επιπτώσεις μίας χρεοκοπίας εντός της ευρωζώνης, με την Ελλάδα να χρειάζεται τότε ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης ύψους 450 δισ. ευρώ.
Πηγές της ΕΕ αναφέρουν πάντως ότι ο ιδιωτικός τομέας συμφώνησε σε κούρεμα των ελληνικών ομολόγων κατά 50-60%. Παράλληλα, σχετική ανακοίνωση θα υπάρξει από το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο (IIF) το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής.
Κεφαλαιακή ενίσχυση τραπεζών
Στο σχέδιο να παράσχουν εγγυήσεις στις τράπεζες ώστε να διευκολυνθούν οι αυξήσεις κεφαλαίου εργάζονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο αυτήν την ώρα, αξιοποιώντας μία παράμετρο που έθεσαν κατά τη συνεδρίαση τους οι Υπουργοί Οικονομικών.
Ο πρόεδρος της ΕΕ παραδέχτηκε ότι πρέπει να στηριχθούν άμεσα τις τράπεζες και να εγγυηθεί η ΕΕ ότι θα παραμείνουν σταθερές. Εδώ και χρόνια έχουμε πάρει αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε την κρίση αλλά οι εξελίξεις δείχνουν ότι πρέπει να λάβουμε περισσότερα μέτρα, ανέφερε χαρακτηριστικά. Όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες με απόφαση μέχρι την Τετάρτη
Η πρόταση στηρίζεται στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών για τον τραπεζικό κλάδο, ενώ γίνεται προσπάθεια οι κεφαλαιακές ανάγκες να καλυφθούν μέσω των διεθνών αγορών, και να μην αποταθούν οι τράπεζες είτε στις κυβερνήσεις είτε στον EFSF.
Η πρόταση περιλαμβάνει τρία μοντέλα: Το πρώτο θέλει η κάθε κυβέρνηση να εγγυάται για τις τράπεζες της χώρας (σύμφωνα με το μοντέλο που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ μετά την πτώση της Lehman). Το δεύτερο θέλει τη «συσσώρευση» εγγυητικών κεφαλαίων από τις κυβερνήσεις σε έναν πανευρωπαϊκό εποπτικό όργανο, πιθανόν αυτό να είναι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ). Και το τρίτο θέλει να περίπλοκο όργανο που να δομείται σύμφωνα με τις εθνικές εγγυήσεις.
Η μέχρι σήμερα επιφυλακτική στάση των γαλλικών τραπεζών (λόγω της υψηλής έκθεσης στο ελληνικό χρέος) φαίνεται ότι έχει αρθεί καθώς τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι «η ζημιά είναι διαχειρίσιμη». Ο όμιλος BNP Paribas κοστολογεί τις ζημιές από ενδεχόμενο κούρεμα κατά 50% σε 1,7 δισ. ευρώ (επιπλέον των 534 εκατ. ευρώ που έχει ήδη διαγράψει) ενώ η Societe Generale εκτιμά ότι θα έχει ζημιές έως 150 εκατ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, έγινε γνωστό ότι δέκα μεγάλοι τραπεζικοί και ασφαλιστικοί όμιλοι ζητούν με κοινή επιστολή τους προς τον επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ να στηρίξει τη (γερμανική) πρόταση για μετατροπή του ταμείου σε μηχανισμό ασφάλισης πιστώσεων.
Σημειώνεται εδώ ότι σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών η επιλογή ανήκει στο Ecofin.
Μόχλευση του EFSF
Το βασικότερο θέμα που αποτελεί και το κλειδί που θα ανοίξει όλες τις πόρτες της έλλειψης ρευστότητας στην ευρωζώνη και στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο είναι η μόχλευση του EFSF. Ο Ρομπάι επισήμανε ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος και η δικαιοδοσία του προσωρινού μηχανισμού στήριξης άμεσα ώστε να γίνει πιο ευέλικτο. Διάφορες επιλογές εξετάζονται, ανέφερε.
Σύμφωνα με τις βασικές αρχές που αναφέρονται σε προσχέδιο που θα συζητηθεί στη Σύνοδο, ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα να αγοράζει κρατικό χρέος είτε απευθείας από τις χώρες που εκδίδουν νέα ομόλογα είτε στη δευτερογενή αγορά.
Οι αγορές κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά θα εγκρίνονται από την ομάδα εργασίας του Eurogroup και το διοικητικό συμβούλιο του ίδιου του EFSF, γεγονός που σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται άμεσα από τους αξιωματούχους της Ε.Ε. και δεν θα «σκοντάφτουν» σε πολύπλοκες πολιτικές διαδικασίες. Οι λεπτομέρειες για τις αγορές ομολόγων δεν θα αποκαλύπτονται με το συνολικό όγκο των αγορών, δομή και τακτική να αποφασίζονται μυστικά από επιτροπή του Eurogroup.
Ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε δημοπρασίες εκείνων των χωρών που είτε βρίσκονται σε πρόγραμμα δανειοδότησης είτε έχουν συνάψει συμφωνία προληπτικής πίστωσης με το EFSF. Για τις αγορές κρατικού χρέους μέσω δημοπρασιών χρειάζεται πρώτα η έγκριση από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, ενώ το ύψος της συμμετοχής του EFSF περιορίζεται στο 50% της συνολικής δημοπρασίας.
Με το νέο ρόλο που αναλαμβάνει ο EFSF αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις παρεμβάσεις στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, όμως τα περιθώρια δράσης του EFSF θα είναι πολύ πιο περιορισμένα. Για παράδειγμα, το EFSF θα έχει το δικαίωμα αγοράς ευρω-ομολόγων στην ανοικτή αγορά, τα οποία εκδίδονται από το δημόσιο τομέα. Με βάση το έγγραφο, το οποίο αναμένεται να συζητηθεί σήμερα στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, μια χώρα-μέλος θα έχει το δικαίωμα να λάβει υποστήριξη από το EFSF μόνο εάν τα επίπεδα κρατικού χρέους θεωρούνται βιώσιμα.
Ο EFSF θα αγοράζει στη δευτερογενή αγορά μόνο τα ομόλογα εκείνων των χωρών που έχουν σεβαστεί τις δεσμεύσεις τους για μείωση του ελλείμματος -στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Παράλληλα, θα πρέπει να έχουν λογικό κόστος δανεισμού, να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα φερεγγυότητας τραπεζών και να έχουν υλοποιήσει τις δεσμεύσεις για μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ θα προετοιμάζουν μνημόνιο κατανόησης με τη χώρα που ζητάει βοήθεια.
Ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα πώλησης των ομολόγων στην αγορά - όταν θα ανέβουν οι τιμές - να τα κρατήσει μέχρι τη λήξη ή να τα μεταπωλήσει στη χώρα που τα έχει εκδώσει. Μια τέταρτη εναλλακτική επιτρέπει στο ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης να επιδοθεί σε περιορισμένη μόχλευση του ενεργητικού του, χρησιμοποιώντας τα ομόλογα ως εγγυήσεις για την αύξηση ρευστότητας σε δημοπρασίες repos με εμπορικές τράπεζες.
Εσχάτως οι Ευρωπαίοι φαίνεται να επεξεργάζονται ένα ακόμη περίπλοκο σχήμα , καθώς σύμφωνα με πληροφορίες που διαρρέουν έχουν υπάρξει δύο πλαίσια στα οποία θα κινηθεί ο μηχανισμός.
Σύμφωνα με το πρώτο σχέδιο ο EFSF αναμένεται να ενισχυθεί μέσω ενός trust fund ή ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) το οποίο θα χρησιμεύει ώστε να προσελκυθούν νέα κεφάλαια εκτός ευρωζώνης. Υπενθυμίζεται εδώ ότι ήδη η Κίνα, η Βραζιλία και η Ρωσία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν σε εκδόσεις ομολόγων της ευρωζώνης, εάν μάλιστα υπάρξουν παράλληλα και εγγυήσεις. Στο δεύτερο σχέδιο εξετάζεται η μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF ώστε να διοχετεύονται τα κεφάλαια αυτά για τη χρηματοδότηση των χωρών και των τραπεζών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαρρέονται ακόμη και ο συνδυασμός των δύο επιλογών είναι εφικτός, με κύριο σκοπό την ανάσχεση της κρίσης. Μάλιστα, δεν αποκλείεται στο τελικό σχέδιο να συμπεριλαμβάνεται και μία μορφή εμπλοκής τους EFSF, είτε έμμεσα είτε άμεσα.
EFSF και ESM
Σκληρές είναι και οι διαπραγματεύσεις για τη συγχώνευση των δύο ταμείων - με παράλληλη κατάργηση των ανώτατων ορίων τους ύψους 440 δισ. ευρώ για τον προσωρινό - EFSF και 500 δισ. ευρώ για τον μόνιμο - ESM - επιταχύνθηκαν αυτή την εβδομάδα, μετά τη διαφωνία Γαλλίας και Γερμανίας και την αντίθεση της ΕΚΤ στη μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF. Ο συνδυασμός των δύο μηχανισμών στήριξης, του EFSF και του ESM, με συνολικά κεφάλαια 940 δισ. ευρώ.
Με βάση τις ισχύουσες συμφωνίες, το EFSF προβλέπεται να αντικατασταθεί από τον ESM στα μέσα του 2013, αλλά τώρα συζητείται η συγχώνευσή τους από τα μέσα του 2012. Το EFSF έχει ήδη διαθέσει ή δεσμεύσει ποσά ύψους 160 δισ. ευρώ για τα προγράμματα στήριξης της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ευρωπαίοι θα δώσουν εντολή στους υπουργούς οικονομικών να την έχουν εκδώσει ως το τέλος Νοεμβρίου.
Μόνιμη επιτήρηση για όλους
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τέλος, θα ζητήσει «μια επιπλέον προσπάθεια για την σταθεροποίηση της δημόσιας οικονομίας» από τις χώρες που δέχονται πιέσεις λόγω της κρίσης χρέους. Μάλιστα, αναμένεται οι Βρυξέλλες να μπορούν να εξετάζουν, πριν από τα εθνικά κοινοβούλια, τους προϋπολογισμούς και τα μέτρα των χωρών που υπόκεινται σε διαδικασία για υπερβολικό έλλειμμα και θα μπορούν να προχωρούν σε παρατηρήσεις και να ζητούν αλλαγές, οι οποίες θα υλοποιούνται εντός του κάθε έτους.
Παράλληλα, όπως ανέφεραν Ρομπάι και Μπαρόζο σε δύο συνεντεύξεις τύπου που παραχώρησαν χτες θα υπάρξει και αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για αύξηση των μηχανισμών δημοσιονομικού ελέγχου, ενίσχυση των αναπτυξιακών δράσεων και ίσως οριακή αναθεώρηση της Συνθήκης της ΕΕ, χωρίς όμως να προσδιοριστεί η κατεύθυνση.
Haircut στα ελληνικά ομόλογα
Στο ζήτημα του μεγαλύτερου haircut του ελληνικού χρέους, οι Ευρωπαίοι ήδη προανήγγειλαν μεγάλη συμμετοχή των ιδιωτών. Μάλιστα, εξετάζουν πέντε σενάρια σχετικά με τη συμμετοχή στο νέο πακέτο βοήθειας στην Ελλάδα, τα οποία κυμαίνονται από την εμμονή στην εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων που αποφασίσθηκε στις 21 Ιουλίου έως μία «σκληρή» αναδιάρθρωση, όπου οι επενδυτές μπορεί να αναγκασθούν να ανταλλάξουν τα ομόλογά τους με νέα ομόλογα στο 50% της αξίας τους.
Σύμφωνα με την έκθεση της Τρόικας για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πάντως, "ακόμα και με ένα πολύ μεγαλύτερο PSI, η βοήθεια των κρατών θα ήταν αναγκαία για παρατεταμένη περίοδο", τονίζει η τρόικα. "Υπό αυτή την έννοια, η βιωσιμότητα του χρέους εξαρτάται τελικά από το πόσο ισχυρή είναι η δέσμευση των κρατών προς την Ελλάδα".
Έτσι, η τρόικα θεωρεί ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του χρέους κάτω από το 110% του ΑΕΠ έως το 2020 τη μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους του ελληνικού δημοσίου κατά 60% σε συνδυασμό με την παροχή περαιτέρω επίσημης χρηματοδότησης.
Σημειώνεται εδώ ότι τόσο σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα όσο και σύμφωνα με ανάλυση των FinancialTimes, σε περίπτωση που δεν υπάρξει haircut η ΕΕ θα πρέπει να διαθέσει περίπου 252 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2020.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η βρετανική εφημερίδα Telegraph, οι Ευρωπαίοι δείχνουν αποφασισμένοι να υποχρεώσουν τις τράπεζες να αποδεχτούν ένα haircut της τάξεως του 50%, διαφορετικά η Ελλάδα θα κηρύξει χρεοκοπία ενεργοποιώντας τις συνθήκες ενός πιστωτικού γεγονότος.
Αν οι τράπεζες δεν δεχτούν να καταγράψουν απώλειες ύψους 140 δισ. ευρώ στα ελληνικά ομόλογα, τότε θα γνωρίσουν τις επιπτώσεις μίας χρεοκοπίας εντός της ευρωζώνης, με την Ελλάδα να χρειάζεται τότε ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης ύψους 450 δισ. ευρώ.
Πηγές της ΕΕ αναφέρουν πάντως ότι ο ιδιωτικός τομέας συμφώνησε σε κούρεμα των ελληνικών ομολόγων κατά 50-60%. Παράλληλα, σχετική ανακοίνωση θα υπάρξει από το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο (IIF) το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής.
Κεφαλαιακή ενίσχυση τραπεζών
Στο σχέδιο να παράσχουν εγγυήσεις στις τράπεζες ώστε να διευκολυνθούν οι αυξήσεις κεφαλαίου εργάζονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο αυτήν την ώρα, αξιοποιώντας μία παράμετρο που έθεσαν κατά τη συνεδρίαση τους οι Υπουργοί Οικονομικών.
Ο πρόεδρος της ΕΕ παραδέχτηκε ότι πρέπει να στηριχθούν άμεσα τις τράπεζες και να εγγυηθεί η ΕΕ ότι θα παραμείνουν σταθερές. Εδώ και χρόνια έχουμε πάρει αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε την κρίση αλλά οι εξελίξεις δείχνουν ότι πρέπει να λάβουμε περισσότερα μέτρα, ανέφερε χαρακτηριστικά. Όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες με απόφαση μέχρι την Τετάρτη
Η πρόταση στηρίζεται στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών για τον τραπεζικό κλάδο, ενώ γίνεται προσπάθεια οι κεφαλαιακές ανάγκες να καλυφθούν μέσω των διεθνών αγορών, και να μην αποταθούν οι τράπεζες είτε στις κυβερνήσεις είτε στον EFSF.
Η πρόταση περιλαμβάνει τρία μοντέλα: Το πρώτο θέλει η κάθε κυβέρνηση να εγγυάται για τις τράπεζες της χώρας (σύμφωνα με το μοντέλο που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ μετά την πτώση της Lehman). Το δεύτερο θέλει τη «συσσώρευση» εγγυητικών κεφαλαίων από τις κυβερνήσεις σε έναν πανευρωπαϊκό εποπτικό όργανο, πιθανόν αυτό να είναι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ). Και το τρίτο θέλει να περίπλοκο όργανο που να δομείται σύμφωνα με τις εθνικές εγγυήσεις.
Η μέχρι σήμερα επιφυλακτική στάση των γαλλικών τραπεζών (λόγω της υψηλής έκθεσης στο ελληνικό χρέος) φαίνεται ότι έχει αρθεί καθώς τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι «η ζημιά είναι διαχειρίσιμη». Ο όμιλος BNP Paribas κοστολογεί τις ζημιές από ενδεχόμενο κούρεμα κατά 50% σε 1,7 δισ. ευρώ (επιπλέον των 534 εκατ. ευρώ που έχει ήδη διαγράψει) ενώ η Societe Generale εκτιμά ότι θα έχει ζημιές έως 150 εκατ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, έγινε γνωστό ότι δέκα μεγάλοι τραπεζικοί και ασφαλιστικοί όμιλοι ζητούν με κοινή επιστολή τους προς τον επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ να στηρίξει τη (γερμανική) πρόταση για μετατροπή του ταμείου σε μηχανισμό ασφάλισης πιστώσεων.
Σημειώνεται εδώ ότι σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών η επιλογή ανήκει στο Ecofin.
Μόχλευση του EFSF
Το βασικότερο θέμα που αποτελεί και το κλειδί που θα ανοίξει όλες τις πόρτες της έλλειψης ρευστότητας στην ευρωζώνη και στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο είναι η μόχλευση του EFSF. Ο Ρομπάι επισήμανε ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος και η δικαιοδοσία του προσωρινού μηχανισμού στήριξης άμεσα ώστε να γίνει πιο ευέλικτο. Διάφορες επιλογές εξετάζονται, ανέφερε.
Σύμφωνα με τις βασικές αρχές που αναφέρονται σε προσχέδιο που θα συζητηθεί στη Σύνοδο, ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα να αγοράζει κρατικό χρέος είτε απευθείας από τις χώρες που εκδίδουν νέα ομόλογα είτε στη δευτερογενή αγορά.
Οι αγορές κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά θα εγκρίνονται από την ομάδα εργασίας του Eurogroup και το διοικητικό συμβούλιο του ίδιου του EFSF, γεγονός που σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται άμεσα από τους αξιωματούχους της Ε.Ε. και δεν θα «σκοντάφτουν» σε πολύπλοκες πολιτικές διαδικασίες. Οι λεπτομέρειες για τις αγορές ομολόγων δεν θα αποκαλύπτονται με το συνολικό όγκο των αγορών, δομή και τακτική να αποφασίζονται μυστικά από επιτροπή του Eurogroup.
Ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε δημοπρασίες εκείνων των χωρών που είτε βρίσκονται σε πρόγραμμα δανειοδότησης είτε έχουν συνάψει συμφωνία προληπτικής πίστωσης με το EFSF. Για τις αγορές κρατικού χρέους μέσω δημοπρασιών χρειάζεται πρώτα η έγκριση από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, ενώ το ύψος της συμμετοχής του EFSF περιορίζεται στο 50% της συνολικής δημοπρασίας.
Με το νέο ρόλο που αναλαμβάνει ο EFSF αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις παρεμβάσεις στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, όμως τα περιθώρια δράσης του EFSF θα είναι πολύ πιο περιορισμένα. Για παράδειγμα, το EFSF θα έχει το δικαίωμα αγοράς ευρω-ομολόγων στην ανοικτή αγορά, τα οποία εκδίδονται από το δημόσιο τομέα. Με βάση το έγγραφο, το οποίο αναμένεται να συζητηθεί σήμερα στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, μια χώρα-μέλος θα έχει το δικαίωμα να λάβει υποστήριξη από το EFSF μόνο εάν τα επίπεδα κρατικού χρέους θεωρούνται βιώσιμα.
Ο EFSF θα αγοράζει στη δευτερογενή αγορά μόνο τα ομόλογα εκείνων των χωρών που έχουν σεβαστεί τις δεσμεύσεις τους για μείωση του ελλείμματος -στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Παράλληλα, θα πρέπει να έχουν λογικό κόστος δανεισμού, να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα φερεγγυότητας τραπεζών και να έχουν υλοποιήσει τις δεσμεύσεις για μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ θα προετοιμάζουν μνημόνιο κατανόησης με τη χώρα που ζητάει βοήθεια.
Ο EFSF θα έχει τη δυνατότητα πώλησης των ομολόγων στην αγορά - όταν θα ανέβουν οι τιμές - να τα κρατήσει μέχρι τη λήξη ή να τα μεταπωλήσει στη χώρα που τα έχει εκδώσει. Μια τέταρτη εναλλακτική επιτρέπει στο ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης να επιδοθεί σε περιορισμένη μόχλευση του ενεργητικού του, χρησιμοποιώντας τα ομόλογα ως εγγυήσεις για την αύξηση ρευστότητας σε δημοπρασίες repos με εμπορικές τράπεζες.
Εσχάτως οι Ευρωπαίοι φαίνεται να επεξεργάζονται ένα ακόμη περίπλοκο σχήμα , καθώς σύμφωνα με πληροφορίες που διαρρέουν έχουν υπάρξει δύο πλαίσια στα οποία θα κινηθεί ο μηχανισμός.
Σύμφωνα με το πρώτο σχέδιο ο EFSF αναμένεται να ενισχυθεί μέσω ενός trust fund ή ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) το οποίο θα χρησιμεύει ώστε να προσελκυθούν νέα κεφάλαια εκτός ευρωζώνης. Υπενθυμίζεται εδώ ότι ήδη η Κίνα, η Βραζιλία και η Ρωσία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν σε εκδόσεις ομολόγων της ευρωζώνης, εάν μάλιστα υπάρξουν παράλληλα και εγγυήσεις. Στο δεύτερο σχέδιο εξετάζεται η μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF ώστε να διοχετεύονται τα κεφάλαια αυτά για τη χρηματοδότηση των χωρών και των τραπεζών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαρρέονται ακόμη και ο συνδυασμός των δύο επιλογών είναι εφικτός, με κύριο σκοπό την ανάσχεση της κρίσης. Μάλιστα, δεν αποκλείεται στο τελικό σχέδιο να συμπεριλαμβάνεται και μία μορφή εμπλοκής τους EFSF, είτε έμμεσα είτε άμεσα.
EFSF και ESM
Σκληρές είναι και οι διαπραγματεύσεις για τη συγχώνευση των δύο ταμείων - με παράλληλη κατάργηση των ανώτατων ορίων τους ύψους 440 δισ. ευρώ για τον προσωρινό - EFSF και 500 δισ. ευρώ για τον μόνιμο - ESM - επιταχύνθηκαν αυτή την εβδομάδα, μετά τη διαφωνία Γαλλίας και Γερμανίας και την αντίθεση της ΕΚΤ στη μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF. Ο συνδυασμός των δύο μηχανισμών στήριξης, του EFSF και του ESM, με συνολικά κεφάλαια 940 δισ. ευρώ.
Με βάση τις ισχύουσες συμφωνίες, το EFSF προβλέπεται να αντικατασταθεί από τον ESM στα μέσα του 2013, αλλά τώρα συζητείται η συγχώνευσή τους από τα μέσα του 2012. Το EFSF έχει ήδη διαθέσει ή δεσμεύσει ποσά ύψους 160 δισ. ευρώ για τα προγράμματα στήριξης της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ευρωπαίοι θα δώσουν εντολή στους υπουργούς οικονομικών να την έχουν εκδώσει ως το τέλος Νοεμβρίου.
Μόνιμη επιτήρηση για όλους
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τέλος, θα ζητήσει «μια επιπλέον προσπάθεια για την σταθεροποίηση της δημόσιας οικονομίας» από τις χώρες που δέχονται πιέσεις λόγω της κρίσης χρέους. Μάλιστα, αναμένεται οι Βρυξέλλες να μπορούν να εξετάζουν, πριν από τα εθνικά κοινοβούλια, τους προϋπολογισμούς και τα μέτρα των χωρών που υπόκεινται σε διαδικασία για υπερβολικό έλλειμμα και θα μπορούν να προχωρούν σε παρατηρήσεις και να ζητούν αλλαγές, οι οποίες θα υλοποιούνται εντός του κάθε έτους.
Τράπεζες: Ζημίες με haircut 40%, 50% και 60%
Ποσά σε εκατ ευρώ
Τράπεζες
|
Haircut
40% / 50% / 60%
|
Ίδια Κεφάλαια
|
Νέα κεφάλαια μεhaircut 60%
|
Εθνική
|
-3.133 /- 4.000 / -4.800
|
8.800
|
2.600
|
Alpha
|
-1.022 / -1.280 /-1.540
|
4.700
|
800
|
Eurobank
|
-1.577 / -2.000 /-2400
|
4.400
|
1.400
|
Πειραιώς
|
-1.900 / -2.300 /-2.760
|
3.500
|
1.600
|
Κύπρου
|
-534 / -666 /-800
|
3.500
|
450
|
Μarfin
|
-520 / -666 /-800
|
3.940
|
350
|
ATE
|
-1.584 / -2.000 /-2400
|
439
|
1.400
|
TT
|
-1.071 / -1.300 /-1.560
|
621
|
1.000
|
Emporiki
|
-134 / -166 /-200
|
775
|
750
|
Geniki
|
-163 / -200 /-240
|
221
|
575
|
Attica
|
-99 / -125 /-150
|
490
|
100
|
Proton
|
- 290 / -310 /-370
|
250
|
40
|
Σύνολο
|
-12.000 / -15.000 /-18.000
|
31.616
|
11.065
|
Επεξεργασία στοιχείων www.bankingnews.gr
www.bankingnews.gr
