Συμπληρώνονται επτά χρόνια από την περίφημη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι (ξεκίνησε στις 2 και ολοκληρώθηκε στις 4 Απριλίου 2008), και τη σθεναρή στάση της κυβέρνησης Καραμανλή στην απαίτηση του τότε Αμερικανού Προέδρου Τζώρτζ Μπούς και της παντοδύναμης υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ με το όνομα Μακεδονία.
Ο τότε Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και η τότε υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη είχαν πληροφορηθεί εγκαίρως τις προθέσεις της αμερικανικής διπλωματίας
και του Λευκού Οίκου και είχαν ενημερώσει ότι αν οι ΗΠΑ επιμείνουν ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα ασκήσει veto.
και του Λευκού Οίκου και είχαν ενημερώσει ότι αν οι ΗΠΑ επιμείνουν ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα ασκήσει veto.
Τόσο οι Αμερικανοί διπλωμάτες όσο και ο ελεγχόμενος από αυτούς διεθνής Τύπος, δεν έδειχναν να λαμβάνουν στα σοβαρά την προειδοποίηση της
Ελλάδος, μέχρι την παραμονή της Συνόδου όπου η ελληνική αντιπροσωπεία επέμενε στη θέση της. Και τούτο γιατί ποτέ μέχρι τότε στην ιστορία του ΝΑΤΟ μια χώρα, και ιδιαίτερα του μεγέθους της Ελλάδος, δεν είχε ασκήσει veto στην επιθυμία ενός Αμερικανού Προέδρου για διεύρυνση της Συμμαχίας.
Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης φάνταζε απίστευτη στα μάτια των Αμερικανών διπλωματών ιδιαίτερα γιατί με κάθε τρόπο είχαν διατυπώσει στην τότε υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη την σφοδρότατη επιθυμία του κ. Μπούς (junior) να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ με τη λεγόμενη «Συνταγματική τους ονομασία»
Λίγο πριν ξεκινήσει η Σύνοδος η ίδια η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις, είχε επικοινωνήσει με την Ντόρα Μπακογιάννη και είχε εκδηλώσει αυτήν την απαίτηση, για να εισπράξει ένα κάθετο «όχι».
Το πώς πήγε, όμως, αποφασισμένη στη Σύνοδο η ελληνική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Κώστα Καραμανλή το περιγράφει στο βιβλίο του “off the record”, ο δημοσιογράφος Μανώλης Κοττάκης, αποκαλύπτοντας την αποφασιστικότητα του τότε Πρωθυπουργού, να αντιπαρατεθεί με την υπερδύναμη υπερασπιζόμενος τα συμφέροντα της πατρίδος του:
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης:
«Είχε φτάσει, λοιπόν, η ώρα της… Ρόδου. Ο Καραμανλής θα χτυπούσε το πέναλτι και έπρεπε να είναι εύστοχος.
Οι Αμερικανοί ήθελαν, μέχρι την τελευταία στιγμή, να αποτρέψουν το «όχι» γιατί δημιουργείτο ένα επικίνδυνο προηγούμενο επί της αρχής. “In principle”, που θα έλεγε και ο πρωθυπουργός. Ποιο θα ήταν αυτό; Ότι για πρώτη φορά μία μικρή χώρα θα απέρριπτε την εισήγηση της υπερδύναμης.
Πρώτος ζήτησε και έλαβε τον λόγο ο Μπους, ο οποίος προεξόφλησε ότι “σε αναγνώριση της προόδου που έχουν επιτελέσει, το ΝΑΤΟ θα λάβει μία ιστορική απόφαση για την ένταξη τριών βαλκανικών χωρών, της Κροατίας, της Αλβανίας και της Μακεδονίας”.
Ο Καραμανλής άκουσε τον Αμερικανό πρόεδρο και έπειτα από τέσσερις παρεμβάσεις άλλων ηγετών πήρε τον λόγο:
“Αυτό δεν μπορεί να γίνει επ' ουδενί λόγω” απάντησε και αιτιολόγησε το βέτο υποστηρίζοντας ότι “τα Σκόπια δεν πληρούν το κριτήριο της καλής γειτονίας”.
Η κρίσιμη ψηφοφορία επρόκειτο να διεξαχθεί την επομένη.
Ο Καραμανλής ξύπνησε πρωί πρωί και άρχισε τη μελέτη: Κάλεσε τον Ρουσόπουλο στο δωμάτιό του και έδειχνε εμφανώς αγχωμένος για το πόσες χώρες θα συνταχθούν με τη θέση του και πόσες άλλες θα είναι απέναντί του.
Είχε όμως ήδη πάρει την απόφασή του.
“Εχουμε πολλούς απέναντί μας!” διαπίστωσε. Ο υπουργός του, για να τον εμψυχώσει για τη δύσκολη μάχη που θα ακολουθούσε, του απάντησε:
“Πρόεδρε, όταν έχεις πάρει την απόφασή σου και μπαίνεις στο πεδίο της μάχης, ισχύει αυτό που έλεγε ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης:
– Αντε, παλικάρια μου, και με τη βοήθεια του Θεού πάμε να τους αλλάξουμε την Παναγία!”».
Οι Αμερικανοί ήθελαν, μέχρι την τελευταία στιγμή, να αποτρέψουν το «όχι» γιατί δημιουργείτο ένα επικίνδυνο προηγούμενο επί της αρχής. “In principle”, που θα έλεγε και ο πρωθυπουργός. Ποιο θα ήταν αυτό; Ότι για πρώτη φορά μία μικρή χώρα θα απέρριπτε την εισήγηση της υπερδύναμης.
Πρώτος ζήτησε και έλαβε τον λόγο ο Μπους, ο οποίος προεξόφλησε ότι “σε αναγνώριση της προόδου που έχουν επιτελέσει, το ΝΑΤΟ θα λάβει μία ιστορική απόφαση για την ένταξη τριών βαλκανικών χωρών, της Κροατίας, της Αλβανίας και της Μακεδονίας”.
Ο Καραμανλής άκουσε τον Αμερικανό πρόεδρο και έπειτα από τέσσερις παρεμβάσεις άλλων ηγετών πήρε τον λόγο:
“Αυτό δεν μπορεί να γίνει επ' ουδενί λόγω” απάντησε και αιτιολόγησε το βέτο υποστηρίζοντας ότι “τα Σκόπια δεν πληρούν το κριτήριο της καλής γειτονίας”.
Η κρίσιμη ψηφοφορία επρόκειτο να διεξαχθεί την επομένη.
Ο Καραμανλής ξύπνησε πρωί πρωί και άρχισε τη μελέτη: Κάλεσε τον Ρουσόπουλο στο δωμάτιό του και έδειχνε εμφανώς αγχωμένος για το πόσες χώρες θα συνταχθούν με τη θέση του και πόσες άλλες θα είναι απέναντί του.
Είχε όμως ήδη πάρει την απόφασή του.
“Εχουμε πολλούς απέναντί μας!” διαπίστωσε. Ο υπουργός του, για να τον εμψυχώσει για τη δύσκολη μάχη που θα ακολουθούσε, του απάντησε:
“Πρόεδρε, όταν έχεις πάρει την απόφασή σου και μπαίνεις στο πεδίο της μάχης, ισχύει αυτό που έλεγε ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης:
– Αντε, παλικάρια μου, και με τη βοήθεια του Θεού πάμε να τους αλλάξουμε την Παναγία!”».
Τελικά οι ΗΠΑ εξαιτίας της αποφασιστικότητας του Κώστα Καραμανλή υπέστησαν μια δεινή και μοναδική στα χρονικά διπλωματική ήττα, που όπως αποδείχθηκε δεν του συγχώρησαν ποτέ. Σήμερα γνωρίζουμε ότι εκείνη η απόφαση ήταν «η αρχή του τέλους» της κυβέρνησης Καραμανλή.
Στο ταξίδι της επιστροφής η ελληνική αντιπροσωπεία ήταν περιχαρής για την επιτυχία της. Ο Κώστας Καραμανλής, όμως, ήταν προβληματισμένος. Συναισθανόταν τι θα επακολουθήσει. Αλλά είχε κάνει την επιλογή του και είχε τιμήσει τον όρκο του να θέτει το συμφέρον της πατρίδας υπεράνω οποιουδήποτε άλλου συμφέροντος.
Ridillis18.blogspot/ Παρατηρητής
