Λέγεται ότι το είπε σαν σήμερα, στις 10 Δεκεμβρίου του 1893, πριν από 118 χρόνια. Αλλοι πάλι, υποστηρίζουν ότι δεν το είπε, καθώς δεν καταγράφεται στα πρακτικά της Βουλής. Όμως, υπάρχουν μαρτυρίες όπως του Ανδρέα Συγγρού που επιβεβαιώνουν τη φράση τουΧαρίλαου Τρικούπη. Πάντως, ως πιο πιθανή εκδοχή θεωρείται σήμερα ότι το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» ειπώθηκε από τον τότε πρωθυπουργό σε μία παρεμφερή μορφή και όχι στην κοινοβουλευτική ομιλία του, αλλά στο περιθώριό της. Εκείνο που φέρεται να είπε πραγματικά ο Τρικούπης είναι ότι η χώρα έπρεπε να δηλώσει στους δανειστές της ότι πτώχευσε.
Ομως, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σήμερα, η υπαγωγή της στον Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο δεν έγινε πριν αλλά μετά την «αναγγελία» της πτώχευσης και υπό ασυγκρίτως «ευμενέστερους» όρους, όσο τουλάχιστον θα ήταν εφικτό να υπάρξουν συγκρίσεις σε τόσο διαφορετικές εποχές.
Ο Τρικούπης έκανε πάντως το ακριβώς αντίστροφο από τον Παπανδρέου, 116 χρόνια αργότερα: ο μακρινός διάδοχός του στην πρωθυπουργία της Ελλάδας δεν είπε «πτωχεύσαμε».
Είπε πρώτα λεφτά υπάρχουνε και, στη συνέχεια, σε αντίθεση με τον Τρικούπη, προχώρησε στον σύγχρονο Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο όχι επειδή πτωχεύσαμε, αλλά για να μην πτωχεύσουμε, χωρίς να διαπραγματευθεί το παραμικρό, την ώρα που λόγω του κοινού νομίσματος, η απειλή μιας ελληνικής πτώχευσης θα ήταν σήμερα πολύ μεγάλη, πρώτα απ’ όλους για τους δανειστές της Ελλάδας – κι αυτό ήταν όπλο.
Μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου αυτού σταδίου, η Ελλάδα είδε τα λεγόμενα spreads να εκτοξεύονται, ενώ, επί της ουσίας αρνήθηκε και να δανειστεί ομαλά πριν από τα Χριστούγεννα του 2009, ενώ ακόμα μπορούσε.
Το ίδιο διάστημα, η διαδικασία της υπαγωγής στο Δ.Ν.Τ. είχε όχι απλώς συζητηθεί, αλλά ίσως και αποφασιστεί από τον κ. Γ. Παπανδρέου, την ώρα που ο ίδιος την ξόρκιζε δημοσίως ως απόλυτη εθνική καταστροφή!...
Πάντα τηρουμένων των πολλών αναλογιών, αναμφίβολα, το 1893 η πρώτη φάση επιβολής του Ελέγχου ήταν ασύλληπτα ελαφρότερης μορφής από τη σημερινή.
Το ίδιο όμως συνέβη και αργότερα, με τη μεγάλη και πολύ πιο γνωστή σήμερα περίοδο του Διεθνούς Ελέγχου μετά τον «Ατυχή πόλεμο» του 1897.
Ακόμα και τότε, ακόμα και μετά μια στρατιωτική ήττα και την επιδίκαση τεράστιων πολεμικών αποζημιώσεων που το βάρος τους προστέθηκε στην πτώχευση, το «Μνημόνιο» της εποχής και πάλι ουδεμία σχέση είχε με τα σημερινά μέτρα.
Η εξαμελής επιτροπή που εγκατέστησαν οι δανειστές στην Αθήνα το 1898 είχε ως κύριο έργο της την επιστασία μιας συνθήκης η οποία επέβαλε την εκχώρηση στον Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο τα έσοδα από τα κρατικά μονοπώλια στα σπίρτα, το αλάτι, στο χαρτί του τσιγάρου και σε άλλα προϊόντα, την είσπραξη από τους φόρους στα καπνά, τα τέλη χαρτοσήμου και τα τελωνειακά έσοδα του Πειραιά.
Όχι ότι τα μέτρα δεν ήταν επώδυνα για μια τόσο μικρής κλίμακας οικονομία όσο η Ελλάδα της εποχής – ασφαλώς και ήταν.
Δεν ήταν όμως σε καμία περίπτωση εξοντωτικά, ειδικά στο βαθμό των σημερινών για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Ούτε εξόντωναν κάθε δυνατότητα ανάκαμψης και ανάπτυξης, ούτε πολύ περισσότερο, «ξεπουλούσαν» οριστικά τα πάντα στη χώρα.
Γι' αυτό άλλωστε και πριν περάσουν δεκαπέντε χρόνια – προσοχή: εμείς έχουμε ήδη διανύσει τα δύο – η Ελλάδα είχε ανασυγκροτηθεί τόσο ριζικά, και μάλιστα με ενεργή την ξένη βοήθεια, ώστε να είναι σε θέση να διεξάγει τους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους.
Μάλιστα, στα τελευταία χρόνια του Διεθνούς Ελέγχου, οι προϋπολογισμοί της χώρας έγιναν και πάλι ελλειμματικοί, με τις ευλογίες δε των δανειστών, προκειμένου να αγοραστεί οπλισμός ακριβώς γι' αυτό το σκοπό.
Οπως πάντα οι γεωπολιτικές εξελίξεις είχαν ασύγκριτα βαρύνουσα σημασία σε σχέση με τις οικονομικές – κάτι που σήμερα αρνούμαστε επίμονα να το αντιληφθούμε.
Κι αυτό ενώ είναι δεδομένη η αυξημένη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας, ειδικά στο πλαίσιο της σημερινής ευρύτερης αστάθειας, αλλά έχουμε και τους σοβαρότατα εικαζόμενους ανεκμετάλλευτους ενεργειακούς της πόρους.
Όλα αυτά, όπως και τις πολλαπλές δυνατότητες για συμμαχίες, τα αγνοήσαμε και ακόμα τα αγνοούμε, ενώ σε αυτά είναι που πάνω απ΄ όλα θα έπρεπε από καιρό να έχουμε στραμμένες όλες μας τις δυνάμεις, αντί να έχουμε αφεθεί μοιρολατρικά να γυρίσουμε σε συνθήκες στραγγαλισμού πολύ χειρότερες απ’ ό,τι εδώ και 120 χρόνια και μάλιστα στο πλαίσιο μιας «αλληλέγγυας» βοήθειας υπό τις διαταγές του Βερολίνου…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου