Αξιολογώντας την ελληνική γεωργία με βάση τη χαμηλή συμβολή της στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), ο κ. Τσαυτάρης εκτιμά ότι η ανασυγκρότηση θα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο τον τομέα της παραγωγής όσο και την οργάνωση της διάθεσης των αγροτικών προϊόντων με κύριο γνώμονα την ενίσχυση της διατροφικής αυτάρκειας της χώρας και τη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου στο συγκεκριμένο τομέα. Στο επίπεδο της διοίκησης ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης βλέπει σημαντικά οφέλη από τη συγκέντρωση όλων των υπηρεσιών του υπουργείου στο κτίριο του Κεράνη στην οδό Θηβών, μετακίνηση η οποία θα έχει ολοκληρωθεί όπως λέει μέχρι το τέλος του έτους. Τέλος ο κ. Τσαυτάρης δυσκολεύεται να δεσμευθεί σε κάποιο χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή του φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο, ενώ αφήνει ανοικτό και το ενδεχόμενο μείωσης των αγροτικών συντάξεων.
Με άριστα το 20 πώς θα βαθμολογούσατε την ελληνική γεωργία και τι βαθμό παίρνουν αντίστοιχα Βούλγαροι, Αυστριακοί και Ολλανδοί αγρότες;Ως ποιότητα, οι γεωργοί και οι γεωτεχνικοί θα έβαζαν ψηλό βαθμό. Αν έκρινα μόνο από το αποτέλεσμά της στο ΑΕΠ, η δεδομένη συνεχής συρρίκνωση αυτού του ποσοστού θα με ανάγκαζε να βαθμολογήσω πιο κάτω.
Είναι τελικά δομικά ή οργανωτικά τα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας;Είναι και δομικά και οργανωτικά.
Μακάρι να ήταν μόνο το ένα ή μόνο το άλλο.
Σας ακούσαμε να προβάλλετε κάποιες λύσεις για τη βελτίωση της καλλιεργητικής φροντίδας και τη μείωση του κόστους παραγωγής. Δεν έχετε πει όμως πολλά πράγματα για τα θέματα της αγοράς, δηλαδή τις δομές και την οργάνωση στη διάθεση της παραγωγής.Συνήθως απαντώντας σε ερωτήματα που εστιάζονται περισσότερο στο παραγωγικό κομμάτι, το πρωτογενές, γιατί αυτό ξέρει ίσως καλύτερα ή νομίζει ως πιο σπουδαίο ο ερωτών, σε αναγκάζει να αναφερθείς στην απάντησή σου περισσότερο στα θέματα που και εσείς θίγετε. Όμως έχετε δίκαιο, εξίσου σημαντικά είναι και τα θέματα της μεταποίησης, διακίνησης, εμπορίας, καταναλωτών, τιμών, εξαγωγών κ.λπ. και, πιστέψτε, κάνουμε εξίσου σημαντικά πράγματα και στους τομείς αυτούς.
Πόσο ενδιαφέρον έχει για την ελληνική γεωργία η τεχνογνωσία την οποία εκφράζουν τη βούληση να προσφέρουν στη χώρα μας οι Ισραηλινοί, όπως έδειξε η επίσκεψη του προέδρου Σιμόν Πέρες;Μεγάλο. Γιατί μιλάμε για μια χώρα με μικρό σχετικό μέγεθος όπως και τα μεγέθη της χώρας μας, με παρόμοιες καλλιέργειες, με παρόμοιες ή και χειρότερες εδαφοκλιματικές συνθήκες (έδαφος, νερό κ.ά) που όμως τα κατάφερε πολύ καλά χάριν κυρίως στην προόδό της στη γεωργική επιστήμη, την έρευνα, την τεχνολογία, την καινοτομία, την μετακύλισή της στη γεωργική πράξη και επίλυση των συγκεκριμένων προβλημάτων που αντιμετώπιζε η χώρα τους, την εκπαίδευση, τις γεωργικές συμβουλές και εφαρμογές κ.ά. Η χώρα χωλαίνει σε όλα αυτά. Επομένως μπορεί πραγματικά να ωφεληθεί από την συγκεκριμένη συνεργασία στα παρακάτω θέματα αλλά και σε άλλα.
Ποια η γνώμη σας για τους συνεταιρισμούς και τι προτίθεστε να κάνετε με το νόμο 4015/2011 που παραμένει βήμα μετέωρο;Ο νόμος είναι σχετικά πρόσφατος, μόλις άρχισε να υλοποιείται, όπως τόνισε και η προηγούμενη πολιτική ηγεσία αλλά και ο ίδιος ο πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ στην πρόσφατη Γενική Συνέλευσή της, στην οποία παρευρέθηκα και ίδιος. Στοχεύει στην εξυγίανση του Συνεταιριστικού Κινήματος, κάτι που είναι απαραίτητο. Άρα θα επιμείνουμε στο Νόμο.
Αντιλαμβάνομαι ότι από τη μικρή εμπειρία της εφαρμογής σε ορισμένα σημεία δημιουργήθηκαν καθυστερήσεις, δυσλειτουργίες και προβλήματα. Αυτά τα σημεία έχουν προσδιοριστεί και σε συνεργασία με την ΠΑΣΕΓΕΣ, την ΓΕΣΑΣΕ κ.ά λειτουργεί ήδη επιτροπή που θα υποδείξει συγκεκριμένες αναγκαίες μικροβελτιώσεις που κρίνονται απαραίτητες.
Έχετε αντιληφθεί τι θέματα ανακύπτουν τόσο για τους συνεταιρισμούς όσο και για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις από την έκβαση στο θέμα της ΑΤΕ;Το έχω αντιληφθεί πολύ καλά και μεγάλο μέρος του χρόνου μου στο διάστημα αυτό καταναλώνεται στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων που ανακύπτουν.
Τι σημαίνει για τον απλό αγρότη η συγκέντρωση όλων των υπηρεσιών του υπουργείου σε ένα κτίριο και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα αυτού του εγχειρήματος;Θα εξασφαλίσουμε μεγάλη οικονομία χρημάτων, χώρου και χρόνου. Πολύ πιο αποτελεσματική λειτουργία. Μια «στάση», μια «πόρτα» για την επίλυση των προβλημάτων του και όχι 14 κτίρια σε 14 διαφορετικά σημεία της Αθήνας! Πολύ σύντομα. Το εγχείρημα θα ολοκληρωθεί στους επόμενους 3-4 μήνες του έτους και πάντως πριν τη λήξη του 2012.
Πως βλέπετε το «άνοιγμα» που γίνεται στις συμπληρωματικές καλλιέργειες (κράνα, ιπποφαές, λεβάντα, γκότζι μπέρι κ.α.) και ποιο πιστεύετε πως θα πρέπει να είναι το κέντρο βάρους της αγροτικής παραγωγής;Όλες έχουν το ρόλο τους και την αντίστοιχη σπουδαιότητά τους ανάλογα βέβαια με την έκταση της καλλιέργειάς τους και πάντοτε βέβαια σε σύγκριση με τα μεγέθη των αντίστοιχων παραδοσιακών φυτών μεγάλης καλλιέργειας (σιτηρά, όσπρια) ή και δενδροκηπευτικά. Και κάτι ακόμη. Είτε αφορά συμβατικές καλλιέργειες είτε νέες, και ειδικά για τις νέες πρέπει η επέκτασή τους να γίνεται οργανωμένα σε όλα τα βήματά της, από το σπόρο και το πολλαπλασιαστικό υλικό, τους καλλιεργητές, τη μεταποίηση και τους καταναλωτές.
Αναφερθήκατε στα περιθώρια ανάπτυξης της βιολογικής κτηνοτροφίας, λέγοντας πως όλα τα κοπάδια ελεύθερης βοσκής θα μπορούσαν να πιστοποιούνται ως βιολογικά. Πώς και πότε θα γίνει αυτό;Είναι μεγάλη μας προτεραιότητα και μεγάλες οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες που δημιουργεί. Ευκαιρία και ανάπτυξης αλλά και απασχόλησης. Κάνουμε ήδη μεγάλες προσπάθειες μέσω των εργαλείων πολιτικής που μας παρέχουν τα επιχειρησιακά μας προγράμματα της τρέχουσας περιόδου (Σχέδια Βελτίωσης, ενίσχυση παραδοσιακών φυλών, πιστοποίηση, ενίσχυση ζωικού κεφαλαίου, προγράμματα μεταποίησης και προώθησης εξαγωγών, εξισωτική αποζημίωση κ.ά) προς την κατεύθυνση αυτή.
Δεν θα έχουμε το αποτέλεσμα από τη μία μέρα στην άλλη, όμως σταδιακά θα οδηγηθούμε προς τα εκεί.
Φοβάμαι πως δεν υπάρχει μεταπολιτευτικά προκάτοχός σας που να άφησε τη «σφραγίδα» του στα αγροτικά πράγματα, τι θα κάνετε εσείς για να μην καταγραφείτε ως ένας ακόμα υπουργός που πέρασε…Αν καταφέρω πέντε από τα παραπάνω επτά που παλεύω, θα είμαι πολύ ικανοποιημένος αρκεί να μου δοθεί βέβαια κάποιος χρόνος προσπάθειας.
Μέχρι τότε, οι αγρότες περιμένουν την επιστροφή στο αγροτικό πετρέλαιο και τις εξισωτικές αποζημιώσεις, έχετε κάτι να τους πείτε;Όπως έχουμε δεσμευθεί δημόσια και εγώ και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση, η εξισωτική θα δοθεί μέσα στον Αύγουστο και θα δοθεί.
Τουλάχιστον είναι βέβαιο πως δεν θα μειωθούν τελικά οι συντάξεις του ΟΓΑ;Πιστεύω ότι έτσι θα γίνει, αλλά γνωρίζετε ότι τις συντάξεις αυτές δεν τις δίνει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Πώς γίνεται κάθε φορά η άνοδος των τιμών στο σιτάρι να έρχεται τον Αύγουστο, δηλαδή μόλις φύγει το προϊόν από τα χέρια των παραγωγών;Ο μήνας Αύγουστος είναι αμέσως μετά τον μήνα Ιούλιο, δηλαδή τον αλωνιστή, άρα λογικό είναι την περίοδο αυτή ανάλογα με την προσφορά (πώς πήγε δηλαδή η χρονιά) και τη ζήτηση να διαμορφώνονται οι τιμές. Τελευταία, και οι γεωργοί ενημερώνονται για τις διεθνείς εξελίξεις και την παραγωγή σιταριού σε όλο τον κόσμο, όπως π.χ. φέτος που είναι μειωμένη η παραγωγή διεθνώς.
Έτσι, απ’ ό,τι γνωρίζω κρατούν ακόμη συγκομιδή τους και δεν την διαθέτουν (όσοι αντέχουν και μπορούν), πράγμα που δημιουργεί ήδη σημαντικά προβλήματα στην προμήθεια πτηνοτροφών στους πτηνοτρόφους που μας έχουν επισκεφθεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Επομένως δεν έχει «φύγει», όπως λέτε, το προϊόν από τα χέρια των παραγωγών
WHO IS WHOΟ καθηγητής Αθανάσιος Τσαυτάρης γεννήθηκε το 1947 στη Δράμα και φοίτησε στο ΑΠΘ, καθώς και στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια απέκτησε ένα μεταπτυχιακό δίπλωμα και δύο διδακτορικά. Έχει εργαστεί σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Ελλάδας, ενώ το ακαδημαϊκό έτος 1986-1987 ήταν επισκέπτης καθηγητής στην Γερμανία.
Το 1984 εξελέγη καθηγητής Γενετικής στο ΑΠΘ, όπου υπηρετεί μέχρι και σήμερα.
Συνέντευξη στο Γιώργο Ξένο