Οι προτεραιότητες και οι προκλήσεις του δεύτερου Πυλώνα της ΚΑΠ 2014 - 2020 που αφορά την Αγροτική Ανάπτυξη

 

Στοχευόμενα, πολυετή προγράμματα, τα οποία συντάσσονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ και συγχρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς, εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους, θα περιλαμβάνονται στο δεύτερο Πυλώνα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2014 - 2020. Επιδίωξη του πυλώνα αυτού είναι η ξεχωριστή αντιμετώπιση των ιδιαίτερων αναγκών που εμφανίζει η ύπαιθρος σε κάθε κράτος μέλος, αναδεικνύοντας πάντα τον πολλαπλό ρόλο που έχει και πρέπει να έχει η γεωργία στην ανάπτυξη της υπαίθρου.

«Ως προς τον δεύτερο πυλώνα, δυσμενής για τη χώρα μας είναι η πρόβλεψη μειωμένου ποσοστού - από 85% σε 75% - της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, τις πολύ απομακρυσμένες περιοχές και τα μικρά νησιά του Αιγαίου», δηλώνει ο Αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και μέλος των Επιτροπών Γεωργίας και Προϋπολογισμών κ. Γεώργιος Παπαστάμκος.

Από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής και μέλος της Επιτροπής Γεωργίας & Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Σπύρος Δανέλλης, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ο δεύτερος πυλώνας για το 2014 - 2020 εισάγει νέες έννοιες και δράσεις, όπως η καινοτομία και η μεταφορά της γνώσης, η διαχείριση κινδύνου, το σύστημα παροχής συμβουλών, η κατανόηση και η αποδοχή των οποίων θα είναι καταλυτικές για την οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου».
Και συνεχίζει: «Και μια τέτοια ανάπτυξη είναι τεράστιας σημασίας, διότι μόνο αν πληροί και τις τρεις αυτές συνθήκες η ανάπτυξη της γεωργίας και της υπαίθρου θα στέκεται πραγματικά στα πόδια της, χωρίς να υπονομεύεται ούτε από φυσικούς ούτε από ανθρώπινους παράγοντες».

Τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης αποσκοπούν στο να δρουν συμπληρωματικά με τις άμεσες ενισχύσεις (πρώτο πυλώνα) και τους μηχανισμούς αγοράς, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και την προώθηση ισορροπημένης εδαφικής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειών. Όλοι αυτοί οι στόχοι όμως θα πρέπει να επιτευχθούν σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής που περιλαμβάνει τους δημοσιονομικούς περιορισμούς για το διάστημα 2014-2020 (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2014-2020), αλλά και τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ με ορίζοντα το 2020.
Σύμφωνα με τον κ. Δανέλλη, οι προκλήσεις αυτές συνοψίζονται:
1. στην ανάγκη προώθησης της καινοτομίας, ώστε να επιτευχθεί αύξηση της παραγωγικότητας στον αγροτικό τομέα κατά τρόπο συμβατό με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα,
2. στην αντιμετώπιση και την καταπολέμηση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής
3. στην πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού της υπαίθρου, αλλά και
4. στην καλύτερη αξιοποίηση των δημοσιονομικών πόρων και την επίτευξη του μέγιστου δυνατού αποτελέσματος από τη χρήση τους.

Προτεραιότητες του Δεύτερου Πυλώνα

Διατηρούνται οι στρατηγικοί στόχοι της πολιτικής της Ανάπτυξης της Υπαίθρου, ως προς:
α) την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα,
β) τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη δράση για το κλίμα, καθώς και
γ) την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη των περιοχών της υπαίθρου.

Ορίζονται έξι προτεραιότητες σε επίπεδο ΕΕ. Αυτές είναι οι εξής:
1. η προώθηση της μεταφοράς γνώσης και καινοτομίας στο γεωργικό τομέα και την ύπαιθρο
2. η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων για κάθε είδος εκμετάλλευσης
3. η προώθηση της οργάνωσης της αγροδιατροφικής αλυσίδας και η εισαγωγή διαχείρισης κινδύνου στη γεωργία
4. η αποκατάσταση, διατήρηση και αναβάθμιση των οικοσυστημάτων που επηρεάζονται από τη γεωργία
5. η προώθηση της καλύτερης δυνατής αξιοποίησης των φυσικών πόρων και η μεταστροφή της γεωργίας και του αγροδιατροφικού τομέα σε πρακτικές που θα εκπέμπουν λιγότερα αέρια θερμοκηπίου και θα επιδεικνύουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στην κλιματική αλλαγή
6. η προώθηση της κοινωνικής ένταξης, ο περιορισμός της φτώχειας και η οικονομική ανάπτυξη στην ύπαιθρο.


Τo Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, θα λειτουργούν υπό Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο θα εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο μέσω Εταιρικών Συμβάσεων που θα συνάπτει η Κομισιόν με τα επιμέρους κράτη μέλη.
Θα υπάρχει εκ των προτέρων καθορισμός μετρήσιμων στόχων και δεικτών αποτελεσματικότητας στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης των κρατών μελών.
Κάθε κράτος μέλος θα υποβάλει είτε ενιαίο εθνικό πρόγραμμα είτε επιμέρους περιφερειακά προγράμματα. Επίσης, παρέχεται δυνατότητα συμπερίληψης στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και θεματικών υποπρογραμμάτων σχετικά με: α) τους νέους γεωργούς, β) τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, γ) τις ορεινές περιοχές, δ) τις βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού.

Ο κατάλογος των επιμέρους μέτρων θα περιλαμβάνει πλέον 26 μέτρα. Μεταξύ αυτών θα είναι:

• Μεταφορά γνώσης και συμβουλευτικές υπηρεσίες υπέρ των γεωργών και των γεωργικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.
• «Συνεργασία» μεταξύ των γεωργών και άλλων παραγόντων της αλυσίδας τροφίμων, για δράσεις όπως η οριζόντια και κάθετη συνεργασία μεταξύ φορέων της αλυσίδας, ανάπτυξη νέων προϊόντων, βραχειών αλυσίδων διανομής, παραγωγή βιομάζας, συλλογικές προσεγγίσεις περιβαλλοντικών έργων.
• Ενίσχυση για την ίδρυση επιχείρησης για νέους γεωργούς και για μικρές εκμεταλλεύσεις, καθώς και υψηλότερο ποσοστό ενίσχυσης για συλλογικές επενδύσεις και επενδύσεις σε περιοχές με σημαντικά φυσικά μειονεκτήματα.
• Στήριξη βιολογικής γεωργίας, καθώς και συμμετοχή των παραγωγών σε συστήματα ποιότητος γεωργικών προϊόντων/ τροφίμων.
• Το 5% της συνολικής συνεισφοράς του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) υποχρεωτικά θα είναι υπέρ του προγράμματος Leader.
• Εισάγεται η «Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας», για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, η οποία θα υλοποιείται μέσω επιχειρησιακών ομάδων, που θα τις απαρτίζουν παραγωγοί, ερευνητές, επιχειρήσεις κ.α.

Σταύρος Παϊσιάδης
info@agrotypos.gr