15.04.2011ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΡΑΤΣΟΣ
Όπως είναι γνωστό ο Keynes έδωσε τη συνταγή της θεραπείας για την έξοδο από τη μεγάλη κρίση του ’30.
Οι Η.Π.Α επιλέγοντας μία σύνθετη πολιτική διοχέτευσης μεγάλης ποσότητας ρευστότητας προς το τραπεζικό τους σύστημα, μέσω της κεντρικής τους τράπεζας και τόνωσης της εσωτερικής ζήτησης μέσω δημοσίων έργων, ξεπερνούν την κρίση και ανακάμπτουν με σαφώς υψηλότερους ρυθμούς από ότι η ευρωζώνη. Η πολιτική τους είναι μέσα στη φιλοσοφία Keynes. Τόνωση της οικονομίας μέσω κρατικής στήριξης και θεσμικών παρεμβάσεων για έξοδο από την ύφεση. Βέβαια, οι Η.Π.Α έχουν τη δυνατότητα λόγω της οικονομικής και πολιτικής δύναμης, να εφαρμόσουν μία παρόμοια πολιτική. Εξ’ άλλου, οι οικονομίες των ανεπτυγμένων και αναδυόμενων χωρών εξαρτώνται από την κατανάλωση των Η.Π.Α.
Η ευρωζώνη όμως ακολουθεί άλλο δρόμο με την καθοδήγηση της Γερμανίας και αυτό από τη θεώρηση μιας ορισμένης οπτικής γωνίας, δημιουργεί περιοριστικούς όρους για το μέλλον της περιφέρειας της Ευρώπης και όχι μόνο.
Στη Γαλλία από διάφορους πολιτικούς χώρους και όχι μόνο από την άκρα δεξιά, έχουν αρχίσει να αναδύονται φωνές επιχειρηματολογώντας σε οικονομικό επίπεδο εναντίον της συνταγματοποίησης για το ύψος των ελλειμμάτων.
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία, η θεσμοθέτηση για τη μείωση των ελλειμμάτων βολεύει μακροπρόθεσμα τη Γερμανία λόγω του δημογραφικού της προβλήματος. Περιορίζοντας λοιπόν στο ελάχιστο τα ελλείμματά της τώρα, θα μπορέσει να ελέγξει καλύτερα το μέλλον το αυξημένο κόστος συντήρησης (συντάξεις, περίθαλψη, υγεία) του γερασμένου της πληθυσμού.
Δομικά, η γαλλική και η γερμανική οικονομία είναι πιο δαπανηρές.
Η Γαλλία και η Βρετανία είναι οι πυλώνες της ευρωπαϊκής άμυνας. Αυτή η ιδιότητά τους απαιτεί μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες.
Η διαφοροποίηση στη γεννητικότητα τοποθετούν τις δύο προαναφερόμενες χώρες σε μη συγκρίσιμες καταστάσεις σε σχέση με τη Γερμανία. Για αντίστοιχες δαπάνες –παιδεία, άδεια μητρότητας, οικογενειακά επιδόματα- η Γαλλία και η Μ. Βρετανία πρέπει να δαπανήσουν 3% του Α.Ε.Π. περισσότερο από τη Γερμανία λόγω του νεανικότερου πληθυσμού τους. Ο μελλοντικά πολυπληθέστερος όμως γαλλικός και βρετανικό πληθυσμός, θα μπορέσει να αποπληρώσει τις πραγματοποιηθείσες νωρίτερα υψηλότερες δαπάνες – επενδύσεις.
Ο Keynes ΙCU (International Clearing Union) είχε προτείνει ένα σχήμα διαχείρισης των εμπορικών ισοζυγίων σε σχέση με τις ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων. Δηλαδή, μία διεθνή θεσμοθέτηση και πολιτικές διορθώσεων των ανισορροπιών αντί των παρορμητικών αποσταθεροποιητικών κινήσεων των διεθνών αγορών. Προέβλεπε χρηματοδότηση των ελλειμμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών προσφέροντας παράλληλα θεσμικούς μηχανισμούς προσαρμογής των ισοτιμιών.
Την εποχή της παγκοσμιοποίησης όπου τα εμπορικά πλεονάσματα θεωρούνται ως η απόλυτη αρετή, μία πολιτική αντιμετώπιση των ισορροπιών των εμπορικών συναλλαγών μοιάζει αρκετά μακρινή. Βέβαια ,ο γνωστός οικονομολόγος Samuelson έχει αρθρογραφήσει, σημειώνοντας ότι για τη βιωσιμότητα της παγκόσμιας ανάπτυξης είναι ανάγκη να επέλθει καλύτερη ισορροπία στα ισοζύγια εμπορικών και τρεχουσών συναλλαγών μεταξύ των κυριότερων χωρών οι οποίες συμμετέχουν στην παγκόσμια οικονομία.
Με βάση την I.C.U του Keynes, ο F. Lordon* προτείνει ένα μοντέλο για τη λειτουργία της ευρωζώνης με ένα κοινό νόμισμα σε δύο επίπεδα: ενιαίο νόμισμα για τις εξωτερικές συναλλαγές αλλά δεχόμενο εσωτερικά ισοτιμίες και νομισματικές προσαρμογές βασισμένες σε πολιτικούς και θεσμικούς μηχανισμούς τύπου I.C.U. Ένα τέτοιο νόμισμα θα μπορούσε να προσδώσει κάποιους βαθμούς ελευθερίας σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και ίσως η Ισπανία, οι οποίες χαρακτηρίζονται από υψηλά εμπορικά ελλείμματα, ώστε να μπορούν να «υποτιμήσουν» δημιουργώντας έτσι γέφυρες προς την ανάπτυξη. Έτσι θα γίνει πιο υποφερτή η σχέση χρέους και Α.Ε.Π και βιώσιμη η διαχείριση του χρέους.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είμαστε πολύ μακριά από μία τέτοια θεώρηση των ανισορροπιών των εμπορικών ισοζυγίων και των ισοζυγίων των τρεχουσών συναλλαγών. Η γερμανική εμμονή για την αρετή των εμπορικών πλεονασμάτων, έχει προσδιορίσει τους κανόνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και με το σύμφωνο για το Eυρώ. Χρειάζονται άλλες συνθήκες και προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας άλλης ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής, πιο ολοκληρωμένης, με περισσότερη αλληλεγγύη.
Η πολιτική όμως, εμπεριέχει πάντα την έκπληξη των αλλαγών και πολλές φορές των μεγάλων ανατροπών.
Η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή αναζήτηση συμμαχιών οι οποίες μπορούν να διαμορφώσουν ευνοϊκότερες συνθήκες για ανάπτυξη. Για να μπορέσει όμως να έχει προοπτική και λόγο στα μελλοντικά τεκταινόμενα, θα πρέπει να προβεί σε σημαντικές προσαρμογές και διαρθρωτικές αλλαγές, δημιουργώντας φιλικό περιβάλλον για τις επενδύσεις.
* Το βιβλίο του “D’un retournement a l’ autre . Comédie sérieuse sur la crise financière en quatre actes et en alexandrins”, θα δημοσιευθεί στις 05/05/2011. Editions Seuil.
Πηγή: Statesmen.gr
Όπως είναι γνωστό ο Keynes έδωσε τη συνταγή της θεραπείας για την έξοδο από τη μεγάλη κρίση του ’30.
Οι Η.Π.Α επιλέγοντας μία σύνθετη πολιτική διοχέτευσης μεγάλης ποσότητας ρευστότητας προς το τραπεζικό τους σύστημα, μέσω της κεντρικής τους τράπεζας και τόνωσης της εσωτερικής ζήτησης μέσω δημοσίων έργων, ξεπερνούν την κρίση και ανακάμπτουν με σαφώς υψηλότερους ρυθμούς από ότι η ευρωζώνη. Η πολιτική τους είναι μέσα στη φιλοσοφία Keynes. Τόνωση της οικονομίας μέσω κρατικής στήριξης και θεσμικών παρεμβάσεων για έξοδο από την ύφεση. Βέβαια, οι Η.Π.Α έχουν τη δυνατότητα λόγω της οικονομικής και πολιτικής δύναμης, να εφαρμόσουν μία παρόμοια πολιτική. Εξ’ άλλου, οι οικονομίες των ανεπτυγμένων και αναδυόμενων χωρών εξαρτώνται από την κατανάλωση των Η.Π.Α.
Η ευρωζώνη όμως ακολουθεί άλλο δρόμο με την καθοδήγηση της Γερμανίας και αυτό από τη θεώρηση μιας ορισμένης οπτικής γωνίας, δημιουργεί περιοριστικούς όρους για το μέλλον της περιφέρειας της Ευρώπης και όχι μόνο.
Στη Γαλλία από διάφορους πολιτικούς χώρους και όχι μόνο από την άκρα δεξιά, έχουν αρχίσει να αναδύονται φωνές επιχειρηματολογώντας σε οικονομικό επίπεδο εναντίον της συνταγματοποίησης για το ύψος των ελλειμμάτων.
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία, η θεσμοθέτηση για τη μείωση των ελλειμμάτων βολεύει μακροπρόθεσμα τη Γερμανία λόγω του δημογραφικού της προβλήματος. Περιορίζοντας λοιπόν στο ελάχιστο τα ελλείμματά της τώρα, θα μπορέσει να ελέγξει καλύτερα το μέλλον το αυξημένο κόστος συντήρησης (συντάξεις, περίθαλψη, υγεία) του γερασμένου της πληθυσμού.
Δομικά, η γαλλική και η γερμανική οικονομία είναι πιο δαπανηρές.
Η Γαλλία και η Βρετανία είναι οι πυλώνες της ευρωπαϊκής άμυνας. Αυτή η ιδιότητά τους απαιτεί μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες.
Η διαφοροποίηση στη γεννητικότητα τοποθετούν τις δύο προαναφερόμενες χώρες σε μη συγκρίσιμες καταστάσεις σε σχέση με τη Γερμανία. Για αντίστοιχες δαπάνες –παιδεία, άδεια μητρότητας, οικογενειακά επιδόματα- η Γαλλία και η Μ. Βρετανία πρέπει να δαπανήσουν 3% του Α.Ε.Π. περισσότερο από τη Γερμανία λόγω του νεανικότερου πληθυσμού τους. Ο μελλοντικά πολυπληθέστερος όμως γαλλικός και βρετανικό πληθυσμός, θα μπορέσει να αποπληρώσει τις πραγματοποιηθείσες νωρίτερα υψηλότερες δαπάνες – επενδύσεις.
Ο Keynes ΙCU (International Clearing Union) είχε προτείνει ένα σχήμα διαχείρισης των εμπορικών ισοζυγίων σε σχέση με τις ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων. Δηλαδή, μία διεθνή θεσμοθέτηση και πολιτικές διορθώσεων των ανισορροπιών αντί των παρορμητικών αποσταθεροποιητικών κινήσεων των διεθνών αγορών. Προέβλεπε χρηματοδότηση των ελλειμμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών προσφέροντας παράλληλα θεσμικούς μηχανισμούς προσαρμογής των ισοτιμιών.
Την εποχή της παγκοσμιοποίησης όπου τα εμπορικά πλεονάσματα θεωρούνται ως η απόλυτη αρετή, μία πολιτική αντιμετώπιση των ισορροπιών των εμπορικών συναλλαγών μοιάζει αρκετά μακρινή. Βέβαια ,ο γνωστός οικονομολόγος Samuelson έχει αρθρογραφήσει, σημειώνοντας ότι για τη βιωσιμότητα της παγκόσμιας ανάπτυξης είναι ανάγκη να επέλθει καλύτερη ισορροπία στα ισοζύγια εμπορικών και τρεχουσών συναλλαγών μεταξύ των κυριότερων χωρών οι οποίες συμμετέχουν στην παγκόσμια οικονομία.
Με βάση την I.C.U του Keynes, ο F. Lordon* προτείνει ένα μοντέλο για τη λειτουργία της ευρωζώνης με ένα κοινό νόμισμα σε δύο επίπεδα: ενιαίο νόμισμα για τις εξωτερικές συναλλαγές αλλά δεχόμενο εσωτερικά ισοτιμίες και νομισματικές προσαρμογές βασισμένες σε πολιτικούς και θεσμικούς μηχανισμούς τύπου I.C.U. Ένα τέτοιο νόμισμα θα μπορούσε να προσδώσει κάποιους βαθμούς ελευθερίας σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και ίσως η Ισπανία, οι οποίες χαρακτηρίζονται από υψηλά εμπορικά ελλείμματα, ώστε να μπορούν να «υποτιμήσουν» δημιουργώντας έτσι γέφυρες προς την ανάπτυξη. Έτσι θα γίνει πιο υποφερτή η σχέση χρέους και Α.Ε.Π και βιώσιμη η διαχείριση του χρέους.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είμαστε πολύ μακριά από μία τέτοια θεώρηση των ανισορροπιών των εμπορικών ισοζυγίων και των ισοζυγίων των τρεχουσών συναλλαγών. Η γερμανική εμμονή για την αρετή των εμπορικών πλεονασμάτων, έχει προσδιορίσει τους κανόνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και με το σύμφωνο για το Eυρώ. Χρειάζονται άλλες συνθήκες και προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας άλλης ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής, πιο ολοκληρωμένης, με περισσότερη αλληλεγγύη.
Η πολιτική όμως, εμπεριέχει πάντα την έκπληξη των αλλαγών και πολλές φορές των μεγάλων ανατροπών.
Η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή αναζήτηση συμμαχιών οι οποίες μπορούν να διαμορφώσουν ευνοϊκότερες συνθήκες για ανάπτυξη. Για να μπορέσει όμως να έχει προοπτική και λόγο στα μελλοντικά τεκταινόμενα, θα πρέπει να προβεί σε σημαντικές προσαρμογές και διαρθρωτικές αλλαγές, δημιουργώντας φιλικό περιβάλλον για τις επενδύσεις.
* Το βιβλίο του “D’un retournement a l’ autre . Comédie sérieuse sur la crise financière en quatre actes et en alexandrins”, θα δημοσιευθεί στις 05/05/2011. Editions Seuil.
Πηγή: Statesmen.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου