Πως θα πετύχουμε ανάπτυξη

 Του Γιώργου Καισάριου 

Υπάρχει πολύ μεγάλη σύγχυση στη χώρα μας σχετικά με το τι σημαίνει αγορά. Οι αριστερές δυνάμεις νομίζουν ότι η αγορά είναι κάποιοι που πατούν κουμπιά και κάνουν ό,τι θέλουν. Κάποιοι άλλοι νομίζουν ότι η αγορά είναι η Goldman Sachs. Και υπάρχουν και αυτοί που νομίζουν ότι η αγορά αποτελείται από τους λεγόμενους κεφαλαιοκράτες.

Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι αληθές.

Στην πιο απλή μορφή, η αγορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από δυο πράγματα.

1. Τους θεσμούς και νόμους που έχει το κάθε κράτος που διέπουν τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ αντισυμβαλλόμενων

2. Το μηχανισμό που διέπει τι αντίποινα θα έχουν αυτοί που δεν τηρούν τα συμφωνηθέντα στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές.

Αρκεί ένα κράτος να έχει τα δυο παραπάνω και δεν χρειάζεται σχεδόν τίποτα άλλο για να έχει μια υγιής αγορά.

Στον πιο πάνω ορισμό, στον πρώτο όρο μπορούμε να πούμε ότι ανήκει το νομοθετικό πλαίσιο του εμπορικού δικαίου, τον τρόπο με τον οποίον κάποιος μπορεί να συστήσει ένα νομικό πρόσωπο και κατά πόσο οι διαδικασίες είναι τέτοιες ώστε να μην παρεμποδίζεται η επιχειρηματικότητα.

Το δεύτερο κομμάτι έχε να κάνει με το νομικό και δικαστικό πλαίσιο που θα επιβάλλει τις συμφωνίες μεταξύ των αντισυμβαλλόμενων.

Το βασικό πρόβλημα στην Ελλάδα, που ελάχιστοι αντιλαμβάνονται, είναι ότι ούτε σωστούς κανόνες έχουμε (που να διέπουν τις σχέσεις μεταξύ εμπορικών αντισυμβαλλόμενων) ούτε νομικό πλαίσιο τέτοιο, που να επιβάλει κυρώσεις σε αυτούς που δεν τηρούν τα συμφωνηθέντα.

Νόμους βέβαια έχουμε, αλλά είτε δεν τηρούνται, ή είναι λάθος ή απαρχαιωμένοι. Δικαστήρια επίσης έχουμε, αλλά η δικαιοσύνη πρέπει να σερβίρεται ωμή. Δεν έχει κανένα νόημα να κάνω αγωγή εναντίον κάποιου και αυτή να εκδικαστεί ύστερα από 7 χρόνια.

Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας πρόσφατα είπε το εξής:

“Η Βουλγαρία έχει το ένα τρίτο του εργατικού κόστους της Ελλάδος, αλλά δεν προσελκύει ούτε η Βουλγαρία μεγάλες επενδύσεις. Όλες οι μεγάλες επενδύσεις πάνε στην Γερμανία.”
Ο λόγος για αυτό είναι απλός. Όπως η Ελλάδα έτσι και η Βουλγαρία έχει πολύ μεγάλη διαφθορά. Μάλιστα σύμφωνα με τονPerceptions Index 2011, η Ελλάδα είναι Νο 80 και η Βουλγαρία 86.

Όταν δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά η αγορά, όταν δηλαδή δεν λειτουργούν σωστά οι θεσμοί που διέπουν τους κανόνες μεταξύ αντισυμβαλλόμενων και όταν δεν λειτουργεί σωστά το νομικό πλαίσιο έτσι ώστε να αποδοθεί η δικαιοσύνη, τότε δεν λειτουργεί η αγορά.

Και όταν δεν λειτουργεί η αγορά, οι σοβαρές πολυεθνικές εταιρείες και οι μεγάλοι επενδυτές δεν εμπλέκονται.

Μπορεί βέβαια να έρθουν επενδυτές από κάποια άλλη υποανάπτυκτη χώρα (που γνωρίζουν πως λειτουργεί κάποιος  σε ένα διεφθαρμένο περιβάλλον), μπορεί να επενδύσουν οι διαπλεκόμενοι που έχουν τους πολιτικούς στο τσεπάκι τους και μπορεί να αποπειραθούν να κάνουν δουλειές και ορισμένοι ψιλικατζήδες, που έχουν πρόσβαση στον πολιτικό προσωπικό, αλλά μην περιμένετε να έρθει να στήσει κάποιο ερευνητικό κέντρο η Oracle ή να στήσει παραγωγική μονάδα η Apple.

Ως εκ τούτου, αν ήταν στο χέρι μου, το μοναδικό πράγμα που θα έκανα, αν είχα την νομοθετική δύναμη να το κάνω, είναι να αναμορφώσω τους νόμους και τα δικαστήρια στην χώρα μας πριν κάνω το οτιδήποτε.

Μάλιστα, αν θα μπορούσε η επομένη βουλή να μην περάσει κανέναν νόμο και να έχει σαν αποκλειστική μέριμνα να κωδικοποιήσει την νομοθεσία και τίποτα άλλο, θα είναι ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να γίνει.

Δεν υπάρχει μαγική συνταγή για ανάπτυξη. Έχουμε πει ότι απλά ρίχνοντας λεφτά στην αγορά θα έχει μόνο πρόσκαιρα οφέλη. Αλλά όσον αφορά την συνταγή για να έχεις μια σωστή αγορά, με σκοπό να επενδύσει ο ιδιωτικός τομέας και να προσελκύσει επενδύσεις (που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας πλούτο κτλ), αυτό μπορεί να γίνει μόνο με σωστούς θεσμούς και τίποτα άλλο.

george.kesarios@capital.gr

Πηγή:www.capital.gr